quân tình nguyện Mã Lai gọi là « Chiến thắng quân ».
Nghe tin, quân phiến loạn dàn trận chống cự. Một trận đại chiến
quyết liệt xảy ra tại Vàm Lẻo cửa vào rạch Bạc Liêu. Đạo binh Nam triều
đánh cho quân phiến loạn tả tơi không còn manh giáp. Sana Tia tử trận.
Quân phiến loạn tan vỡ, vác thây chủ tướng đào tẩu.
Công cuộc bình định đã xong, an ninh tái lập.
3) NGƯỜI MINH HƯƠNG VÀ THIÊN ĐỊA HỘI
Từ cuộc đô hộ của người Pháp cho đến mãi về sau, người Tàu và
Minh Hương trên đất nước nầy được hoàn toàn độc lập.
Những nghị định năm 1867 và 1870 đồng hóa người Minh Hương
với người Tàu, cho họ được miễn nhiều sưu thuế. Mãi đến năm 1874 mới
có một sắc lệnh ban hành ngày 31 tháng 8 d.l. thâu hồi những nghị định nói
trên và kể từ đó người Minh Hương được đối xử hoàn toàn như người Việt.
Chính vào thời kỳ nầy ở Bạc Liêu phát sinh phong trào hội kín « Thiên địa
hội », sự an ninh trong xứ bị rối loạn vì những hội viên « Thiên địa hội »
hoạt động phi pháp khủng bố lương dân, bắt buộc những người có máu mặt
trong vùng phải đóng tiền vô quỹ của hội.
Những hội viên của hội kín nầy gồm có người Hoa kiều, người
Minh Hương và cả người Việt cũng có chân nữa. Ở vùng Bạc Liêu có hai
Thiên địa hội hoạt động mạnh và gây rối loạn hơn hết là Hội Nghĩa hưng
kèo (cờ) xanh và Hội Nghĩa hòa kèo vàng. Hai hội tranh đua giành giựt ảnh
hưởng và quyền lợi với nhau, thường gây ra những trận ẩu đả chém lộn đổ
máu làm mất an ninh. Để vãn hồi trật tự, bảo vệ an ninh cho dân chúng,
chánh quyền mới quyết định phải lập một trung tâm hành chánh tại Bạc
Liêu. Do đó, tỉnh Bạc Liêu hình thành vào năm 1882.
