Nhu cầu tiềm ẩn
Rotter đã phát triển một hệ thống cấu trúc tương tự thứ hai để xử lý các
trường hợp hành vi phức tạp hơn vượt ra ngoài sự kỳ vọng, củng cố, hay
tình huống nào đó. Khái niệm nhu cầu tiềm ẩn tương đương với khái niệm
hành vi tiềm ẩn và đề cập đến một nhóm hành vi có liên quan về mặt chức
năng dẫn tới thỏa mãn một nhu cầu riêng biệt.
Nhu cầu tiềm ẩn tương dương với khái niệm tiềm năng hành vi, vì vậy tự
do hành động là loại khuynh hướng quyết định hành vi rộng lớn hơn liên
quan đến sự kỳ vọng. Tự do hành động được định nghĩa là mức độ trung
bình của các kỳ vọng cá nhân mà một loại hành vi riêng biệt dẫn đến việc
đạt được các loại tác nhân thỏa mãn nào đó. Sự tự do hành động đề cập đến
tự do tiến tới thỏa mãn một nhu cầu của cá nhân. Cá nhân với nhiều điều
kiện thuận lợi tiến đến nhu cầu tự do hành động cao, phản ánh các kỳ vọng
mà một số loại hành vi có thể đưa đến những mục tiêu ao ước.
Thành phần thứ ba của mô hình là giá trị nhu cầu tương đương với khái
niệm về giá trị củng cố. Về cơ bản, giá trị nhu cầu là phạm vi mà cá nhân
thích một loại tác nhân thỏa mãn riêng biệt hơn một loại tác nhân thỏa mãn
khác.
Căn cứ vào các khái niệm về tiềm năng nhu cầu (NG), sự tự do hành
động (FM), và giá trị nhu cầu (NV), Rotter đã đề nghị một công thức tiên
đoán thứ hai:
NP = f(FM + NV)
Công thức này cho biết khả năng hay tiềm năng một nhóm hành vi riêng
biệt có thể thỏa mãn một nhu cầu nào đó tùy thuộc vào các kỳ vọng trung
bình mà những hành vi này sẽ dẫn đến những sự củng cố (sự tự do hành
động) và giá tri mà cá nhân gán cho loại tác nhân củng cố đang được nói
đến (giá trị nhu cầu).
