CẦN VƯƠNG, ĐÔNG DU
Bút Ngữ
www.dtv-ebook.com
Chương 91
Tổng đốc Hà Nội Nguyễn Hữu Độ sớm nhận ra việc thay vua, đổi
quan Phụ chính lần này là không lợi cho những người thân Pháp. Độ đã
nhất trí với tướng Milô, cho quân Pháp cùng tàu chiến vào ép Hội đồng Phụ
chính làm lại lễ tôn vua.
Tường và Thuyết cũng sớm thấy ý đồ của Hữu Độ. Họ tâu vua giáng
chức nhân lúc Độ có lỗi khắc dấu mới cho viên Tuần phủ Ninh Bình được
Pháp chọn bổ. Khiển trách Độ đã cùng quan Pháp chọn người bổ chức Tri
phủ, Tri huyện ở ba tỉnh không thuộc quyền Độ. Tiếp đó Tường và Thuyết
lại xin vua cho gọi Độ về kinh, để hết cơ hội làm việc cho Pháp. Bị gọi hai
lần, Độ đều nhờ Milô thương lượng cho mình ở lại Hà Nội. Độ tung tin
mình đang bị người Pháp kiềm chế, viện cớ dinh Tổng đốc của ông luôn
luôn có hai lính Pháp gác ở cổng, ông đi đâu họ cũng biết. Hội đồng Phụ
chính đành phải tâu vua cho Độ tiếp tục ở Hà Nội, nhưng có thư nhắc nhở
"Không được theo gió chuyển buồm".
Hữu Độ quê ở Thanh Hóa, đỗ Cử nhân. Ngay từ khi làm việc ở nha
Thương chính Hải Phòng, Độ đã giao dịch với Lãnh sự Pháp và với một
linh mục người Yphanho. Độ mềm mỏng trong xử sự và hoạt bát trong
ngoại giao. Khi triều đình có tặng phẩm gửi Giám quốc Pháp, ông cho rước
từ dinh Tổng đốc sang dinh Milô, để nhờ chuyển về Pháp. Đi đầu đám rước
là bốn người lính đội nón chóp đồng, mặc áo nẹp, chân quấn xà cạp đi đất,
tay cầm hèo mở đường. Những cái hèo - roi tre có tua vải màu, xua xua, gạt
gạt cho người hai bên đường dãn ra và bỏ nón, cụp ô. Tiếp đến năm người
vác năm lá cờ ngũ hành. Một toán lính đeo dao, vác giáo, đi thành hai hàng
hộ vệ. Nhóm nhạc công áo dài thâm, thắt lưng xanh tết múi, thả giải bên
