mọi giáo hội phải là tự nguyện, dựa trên đức tin. Một người không nên bị
buộc phải thuộc về một người khác, hay bị trục xuất trái với ý muốn của
mình.
Ông cho rằng tốt nhất là chấm dứt quyền lực pháp lý Do Thái riêng
biệt và phản đối những dân ngoại tự do chủ nghĩa, muốn nhà nước hậu
thuẫn tòa án Do Thái, ông kêu gọi chấm dứt mọi ngược đãi và phân biệt đối
xử với người Do Thái, và nói rằng ông tin điều này rồi sẽ tới khi lý trí chiến
thắng. Nhưng ông cũng nghĩ rằng người Do Thái phải từ bỏ những thói
quen và tập tục vốn hạn chế sự tự do nhân bản hợp lý, nhất là tự do tư
tưởng.
Mendelssohn đang đu dây. Ông rất sợ phải đi con đường của Spinoza và rất
buồn nếu người ta so sánh, ông sợ phải tìm cách hạ nhiệt cơn thịnh nộ của
người Kitô, nếu trong những tranh luận công khai của mình, việc bảo vệ Do
Thái giáo của ông bao gồm việc chỉ trích không thể chấp nhận được nhằm
vào Kitô giáo. Khi tranh luận với Lavater, ông chỉ ra rằng thật nguy hiểm
nếu tranh cãi với tín điều của đa số áp đảo, và thêm: “Tôi là thành viên của
một dân tộc bị đàn áp.” Trên thực tế, ông tin rằng Kitô giáo phi lý tính hơn
nhiều so với Do Thái giáo. Ông luôn lo lắng tìm cách bảo vệ cầu nối với
phong trào khai sáng trong lúc giữ liên lạc với đa số người Do Thái có đức
tin. Nên đôi khi ông cố gắng làm hài lòng tất cả mọi người. Thật khó để
tóm tắt các quan điểm của ông mà không làm chúng trở nên có vẻ rối rắm.
Ông theo bước Maimonides khi cho rằng sự thật của tôn giáo có thể được
chứng minh bằng lý trí. Nhưng trong khi Maimonides muốn sự thật lý trí
được củng cố bằng mặc khải, thì Mendelssohn muốn loại bỏ mặc khải. Do
Thái giáo không phải là tôn giáo được mặc khải mà là luật được mặc khải:
thực tế lịch sử là Moses nhận Luật tại Sinai, và Luật là phương tiện để
người Do Thái đạt được hạnh phúc trong tinh thần. Sự thật không cần đến
điều kỳ diệu để được công nhận. “Một người thông thái,” ông viết, “người
mà những lập luận triết học đích thực thuyết phục anh ta về sự tồn tại của
một đấng thánh tối cao, bị ấn tượng hơn nhiều bởi một sự kiện tự nhiên mà
anh ta có thể phần nào nhận ra mối quan hệ của nó với tổng thể, thay vì bởi
một điều kỳ diệu” (ghi chép sổ tay, 16 tháng 3 năm 1753).
