A - THỔ NHĨ KỲ
I. TÌNH TRẠNG KHỦNG HOẢNG CỦA ĐẾ
QUỐC ÔXMAN
1. Chế độ chính trị ở Thổ Nhĩ Kỳ
Bước vào thời kỳ cận đại chung của lịch sử thế giới, Thổ Nhĩ Kỳ là
trung tâm của đế quốc Ôxman rộng lớn bao gồm một phần châu Âu (bán
đảo Ban Căng và Crưm), một phần châu Á (Tiểu Á, Arập, Irắc, Xiri,
Palextin, một phần Ngoại Cápcadơ và vùng Bắc Phi. Hoạt động chủ yếu
của nhà nước phong kiến Thổ đều nhằm mục đích tiến hành những cuộc
chiến tranh xâm lược, trở thành một nhà nước duy nhất mang tính chất thực
sự quân sự của thời kỳ trung cổ. Những kết quả quân sự của Thổ không chỉ
dựa trên lực lượng quân đội hùng mạnh mà còn nhờ vào tình hình thế giới
có lợi cho Thổ: đế quốc Môgôn tan rã. Bidăngtin suy sụp, mâu thuẫn giữa
các quốc gia châu Âu gay gắt.
Thổ Nhĩ Kỳ đặt ách thống trị phong kiến rất khắc nghiệt đối với các
dân tộc trong đế quốc Ôxman. Nhưng địa vị của Thổ không có cơ sở vững
chắc, vì nền kinh tế và văn hóa lạc hậu so với nhiều nước khác trong đế
quốc. Hơn nữa, trong đó chứa chất nhiều mối mâu thuẫn chằng chéo và
ngày càng gay gắt giữa các dân tộc bị áp bức với Thổ, giữa đông đảo quần
chúng nông dân với chế độ phong kiến, giữa các cường quốc phương Tây
với nhau và với Thổ trong cuộc tranh chấp vùng Ban Căng và Trung Cận
đông, vì vậy, lịch sử Thổ Nhĩ Kỳ trong thế kỷ XVIII và nửa đầu thế kỷ XIX
luôn luôn diễn ra những cuộc khởi nghĩa của nông dân, những cuộc chiến
tranh liên tiếp về cái gọi là “vấn đề phương Đông” do các nước châu Âu
