Chương 16
LUPUS – CƠ HỘI CHO BỆNH TỰ MIỄN
L
upus là tên gọi chung của lupus ban đỏ, trong đó có bốn loại. Một trong
số đó là lupus ban đỏ hệ thống (SLE), dạng phổ biến và nghiêm trọng nhất. SLE
là một bệnh tự miễn mãn tính trong đó hệ miễn dịch tấn công các mô và cơ quan
của cơ thể – bất kỳ vùng nào của cơ thể đều có thể bị ảnh hưởng, bao gồm khớp,
da, thận, tim, phổi, mạch máu và não. Đôi khi được gọi là “kẻ bắt chước vĩ đại”
vì nhiều hệ thống cơ thể có thể bị tác động và có rất nhiều triệu chứng khác nhau,
lupus có thể “bắt chước” các bệnh lý khác, khiến cho việc chẩn đoán trở nên khó
khăn hơn. Các triệu chứng thường gặp, bao gồm đau hoặc sưng khớp, đau cơ, sốt
không rõ nguyên nhân, nổi mẩn đỏ – đặc biệt trên mặt, đau ngực, rụng tóc, tuần
hoàn máu kém ở ngón tay hoặc ngón chân, nhạy cảm với ánh sáng mặt trời, sưng
ở chân hoặc quanh mắt, loét miệng, sưng hạch và mệt mỏi.
Tôi đã quan tâm đến lupus sau khi tìm hiểu về nghiên cứu của Lingyun Sun,
một bác sĩ ở Trung Quốc, người đã nghiên cứu việc sử dụng các tế bào gốc trung
mô cho bệnh lupus. Ông bắt đầu với một mô hình chuột bị lupus và sau đó điều
trị một loạt bốn bệnh nhân không đáp ứng với việc điều trị kháng sinh và steroid
suốt sáu tháng [1]. Cả chuột và con người đều nhận được MSCs tủy xương của
người hiến tặng. Các bệnh nhân được cắt liều kháng sinh từ từ trong sáu tháng
tiếp theo trong khi vẫn duy trì liều steroid thấp. Chức năng thận của bệnh nhân,
khả năng sống được cải thiện, và bệnh tật thuyên giảm đáng kể. Bác sĩ Sun cũng
nuôi cấy MSCs tủy xương của bệnh nhân để nghiên cứu tính bền vững của
chúng. Các tế bào này được nhận thấy có một sự suy yếu trong khả năng tạo
xương. Sự thiếu hụt này đi kèm với sự suy giảm khả năng sản xuất các tế bào T -
điều tiết, chìa khóa để giữ cho hệ miễn dịch được kiểm soát. Những tế bào này bị
giảm ở những bệnh nhân bị bệnh tự miễn.
Nghiên cứu tiếp theo của bác sĩ Sun đã theo dõi 15 bệnh nhân bị lupus nặng
và cũng được điều trị bằng MSCs tủy xương [2]. Không có các tác dụng phụ
nghiêm trọng nào trong điều trị, tình hình bệnh được cải thiện sau 1, 3, 12 và 24
