Pan thi tài với Apollon
Các tiên nữ Nymphe và những người mục đồng rất say mê tiếng sáo
Syrinx của Pan. Hôm nào, vì lẽ gì đó, tiếng sáo của Pan không cất lên là hôm
ấy các Nymphe và những người mục đồng thấy bồn chồn trong dạ. Rừng núi
như trống trải, lạnh lẽo hẳn đi. Tiếng sáo của Pan như linh hồn của rừng núi,
như miếng bánh ăn và bình nước uống của những người mục đồng. Vì lẽ đó
Pan rất tự hào về tài thổi sáo của mình. Và Pan nảy ra ý định mời Apollon
tới để đua tài. Thần Apollon chấp nhận lời mời trân trọng đó. Cuộc thi tài
diễn ra ở sườn núi Tmolos. Thần núi Tmolos được mời làm giám khảo cùng
với nhà vua Midas, người nổi tiếng giàu có ở xứ Phrygie.
Pan biểu diễn trước. Tiếng sáo của Pan cất lên nghe dịu dàng êm ái
như đưa hồn con người ta vào cõi mộng. Chỉ nghe tiếng sáo ấy người ta đã
tưởng như thấy được cảnh những chàng mục đồng nằm dài trên bãi cỏ lơ
đãng nhìn bầu trời xanh bên đàn súc vật đang gặm cỏ ngon lành, Pan biểu
diễn xong, thần Apollon liền kế tiếp. Tiếng đàn cithare vang lên với biết bao
âm điệu phong phú lạ thường. Đây là một khúc nhạc nghe như tiếng bước
chân rầm rập của đoàn quân chiến thắng trở về. Rồi một khúc tiếp sau nghe
nỉ non như lời người vợ giãi bày tâm sự với chồng sau bao năm xa cách... Cả
thiên nhiên đắm chìm trong tiếng nhạc huyền diệu, kỳ tài của vị thần
Apollon, người khơi nguồn cảm hứng nghệ thuật thần thánh cho các ca sĩ, thi
nhân. Các nàng Nymphe say mê tiếng sáo của Pan đến là thế mà cũng phải
lặng người đi trước tiếng đàn thần thánh của Apollon. Apollon biểu diễn
xong, thần đưa tay lên ngực cúi chào thần núi Tmolos, vua Midas và những
người đã lắng nghe tiếng nhạc của mình. Thần núi Tmolos bước ra đội lên
đầu thần Apollon vòng lá nguyệt quế. Apollon đã thắng cuộc một cách xứng
đáng. Các tiên nữ Nymphe cũng như những ai được chứng kiến cuộc thi tài
này đều hoàn toàn tán thành quyết định sáng suốt của thần Núi. Nhưng đến
lần vua Midas, vua lại không đội lên đầu thần Apollon vòng hoa nguyệt quế
hay vòng lá trường xuân. Midas trao tặng vòng hoa chiến thắng cho thần
Pan. Từ thần núi Tmolos cho đến các tiên nữ Nymphe đều sửng sốt ngạc
nhiên trước phán quyết của Midas, một sự phán quyết lạ lùng và tỏ ra chẳng
hiểu gì cả. Còn thần Apollon thì vô cùng tự ái và tức giận. Thần liền cầm lấy
hai tai của Midas mà véo, mà xoắn rồi kéo dài ra. Và tai của Midas dài ra, cứ
thế dài ra theo đà kéo của Apollon và trở thành một đôi tai lừa! Từ đó trở đi
vua Midas có đôi tai như đôi tai lừa.
Thần Pan bị thua cuộc mặt buồn thiu buồn thỉu, lững thững ra về
sống với thế giới non xanh nước biếc, đồng cỏ rừng già của mình. Tuy nhiên