cùng phân tích trí thông minh của loài chim. Nhiều tài liệu khác nhau đều
cho rằng vỏ não là nơi các loài động vật thực hiện chức năng “tư duy”, và
rằng những sinh vật nào có vỏ não lớn nhất là thì thông minh nhất - loài
người chúng ta có vỏ não lớn nhất, tiếp đến là các giám đốc ngân hàng, cá
heo và những người họ hàng của chúng ta - loài vượn. À, hóa ra nhiều loài
chim, như loài vẹt chẳng hạn, cũng có chỉ số thông minh cao tương đương
với cá heo đây, tuy nhiên, trí thông minh của loài chim cũng tương ứng với
kích cỡ của một bộ phận khác của não bộ có tên gọi là siêu thể vân
(hyperstriatum). Do đó, sinh học thần kinh cùng với thuộc tính “khoa học
tự nhiên, vật lý” của nó cũng có lúc đánh lừa bạn vào một phát ngôn rút
gọn theo kiểu Plato. Tôi hết sức ngạc nhiên vì “những người kinh nghiệm
chủ nghĩa”, vốn hoài nghi về mối liên hệ giữa giải phẫu và chức năng, lại
có sự thấu hiểu như thế - thảo nào trường phái của họ chỉ chiếm một phần
khiêm tốn trong lịch sử tri thức. Là một người hoài nghi thực nghiệm, tôi
thích những thí nghiệm về tâm lý học dựa theo kinh nghiệm hơn phương
pháp rọi cắt lớp MRI dựa vào các nguyên lý của những nhà sinh học thần
kinh, dù rằng đối với công chúng, các thí nghiệm thứ nhất có vẻ không
được “khoa học” cho lắm.
Làm cách nào để tránh lối liên tưởng ngụy biện
Tôi sẽ kết luận vấn đề như thế này: hiểu biết sai lệch của chúng ta về
Thiên Nga Đen phần lớn xuất phát từ việc sử dụng Hệ thống 1, nghĩa là
những bài tường thuật, những tin tức giật gân, cũng như những hành vi cảm
xúc, đã khiến chúng ta có cái nhìn sai lệch về khả năng xảy ra của các biến
cố. Trong khi ngày qua ngày, chúng ta không xem xét nội tâm ở mức đủ để
nhận ra rằng hiểu biết của mình về những gì đang diễn ra ít hơn cái mà bản
thân mình chắc chắn nhận được từ một quan sát công tâm về các trải
nghiệm trong quá khứ. Chúng ta cũng có xu hướng quên đi khái niệm về
Thiên Nga Đen ngay sau khi nó xảy ra - bởi nó quá trừu tượng - và thay
vào đó, tập trung vào những biến cố xác định, sinh động và dễ dàng đi vào
