35. Quan Kiểm Pháp Trần Kiến
Tháng tư năm Đinh Dậu (1297) vua Trần Anh Tông (1293-1314) đã bổ
dụng Trần Kiến làm Đại an phủ sứ ở kinh sư, lại cho kiêm luôn chức Kiểm
pháp
của triều đình. Lí do việc bổ dụng này đã được sách Khâm định Việt
sử thông giám cương mục (chính biên: quyển 8, tờ 25) ghi lại như sau:
“Trần Kiến là người cương trực, từng làm quan An phủ sứ ở Thiên
Trường. (Hồi ấy) có người mang thức ăn đến biếu, Trần Kiến hỏi: -Có việc
gì mà biếu?
Người ấy trả lời: -Vì ở gần sở lị.
Mấy hôm sau, người ấy đem việc đến cầu giúp, Trần Kiến giận lắm, lấy
tay móc họng cho ói ra.
Đến đây, (Trần Kiến) được cất nhắc lên làm quan Kiểm pháp, xét xử
công bằng, thỏa đáng, mọi người đều nói Trần Kiến có thể quyết đoán hình
ngục được”.
Lời bàn
Thường ngày chung sống mà sẵn lòng chia xẻ vui buồn với nhau, ấy là
việc nghĩa, đời nào cũng nên giữ. Giao hảo mật thiết lâu ngày mà tặng nhau
chút quà mọn, ấy là chân tình, chối từ là không phải lễ.
Trong chỗ không ngờ, Trán Kiến xuýt nữa thì bị mua chuộc. Ông giận là
phải, móc họng cho ói ra cũng phải. Cổ nhân vẫn nói ăn quen bén mùi, mùi
món ăn hối lộ hễ ăn là dễ ghiền lắm. Than ôi, chức sắc ra đường được thiên
hạ xởi lởi mời chào, có biết là trong muôn lời xởi lởi mời chào ấy, có
những lời chứa đựng cả mưu toan!