Dùng lời khen ngợi để thay lời phê bình là quan điểm cơ bản của nhà tâm lý học Skynner. Nhà tâm lý
học vĩ đại này đã tiến hành những thí nghiệm trên người và động vật để chứng minh rằng, khi giảm bớt
phê bình, tăng cường khích lệ và khen ngợi, những việc tốt mà con người thực hiện sẽ tăng lên, những
việc xấu sẽ giảm đi.
Chúng ta đều mong muốn được khen ngợi và được chấp nhận, hơn nữa, sẽ tìm mọi cách để đạt được
điều đó. Nhưng chẳng ai lại muốn a dua theo những thứ không thành thật.
Nói đến việc làm thay đổi con người, Bill Gates nói: “Nếu bạn khích lệ một người đi tìm hiểu hòn
ngọc tiềm ấn trong con người anh ta thì điều mà chúng ta làm được không chỉ là làm thay đổi một con
người mà còn có thể cải tạo anh ta một cách triệt để”.
Nói như vậy không hề khoa trương. Bởi vì, so với tiềm năng của chúng ta, chúng ta mới chỉ đang ở
trạng thái nửa tỉnh nửa mơ. Chúng ta chỉ mới tận dụng được một phần rất nhỏ nguồn năng lượng của cơ
thể và trí tuệ chúng ta. Nói một cách rộng hơn, mỗi người vẫn còn cách rất xa so với giới hạn của họ.
Anh ta có nhiều năng lực, nhưng vẫn không thể vận dụng chúng thành một thói quen. Trong số những
năng lực chưa được vận dụng thành thói quen, nhất định có khả năng khen ngợi, cổ vũ, khích lệ người
khác phát huy tiềm năng của họ. Bill Gates nói: “Muốn trở thành một nhà lãnh đạo doanh nghiệp có
hiệu quả thì phải học được cách khen ngợi cấp dưới”.
Chủ động thích nghi với đối phương
Mỗi người khi tiếp xúc với người khác đều sẽ gặp hai loại người: loại người hợp và không hợp với
chúng ta. Nếu là ở trường học, chúng ta có thể tránh không giao tiếp với những người không hợp với
tính cách của mình; nhưng trong một doanh nghiệp thì lại không thể làm như vậy. Cùng làm việc với
cấp trên, đồng nghiệp, nếu bản thân không thể nỗ lực thích nghi với đặc điểm về tính cách của đối
phương một cách chủ động và tích cực thì công việc sẽ không thể tiến triển một cách thuận lợi.
Bill Gates cho rằng, trong số những người mà mối quan hệ xã giao của họ thường xuyên có vấn đề, đa
số họ đều từ bỏ nỗ lực thích nghi với đặc điểm tính cách của người khác một cách chủ động và tích
cực. Bản thân không đưa ra sự nhượng bộ, không nỗ lực thích nghi với người khác mà chỉ một mực
phê bình người khác: “người này có khuyết điểm”, “người kia khiến người khác ghét”,... thì không thể
thiết lập được mối quan hệ xã giao tốt với người khác. Thiết lập mối quan hệ xã giao hữu hảo với
những người hợp với mình thì ai cũng làm được; nhưng với những người có tính cách không phù hợp
với mình hoặc bản thân không thích thì cũng nên cố gắng để thích nghi, đồng thời xây dựng mối quan
hệ tốt với họ, đây mới có thể coi là một “nhà ngoại giao” xuất sắc.
Một doanh nghiệp dù rất nhỏ cũng đều đặt ra mục tiêu để duy trì kinh doanh. Để thực hiện mục tiêu
này, mỗi một nhân viên trong công ty đều phải làm tốt công việc theo phận sự của mình. Bởi vì, nếu
chỉ dựa vào sự nỗ lực của một cá nhân thì không thể thực hiện được mục tiêu phấn đấu của công ty. Do
đó, nếu những thành viên trong công ty không thể hợp tác tốt với nhau, không thực hiện được mục tiêu
từng tháng, từng năm, thì doanh nghiệp sẽ không thể tồn tại, càng không thể phát triển được.
Bill Gates nhấn mạnh, dù tính cách hợp hay không, bạn thích hay không thích một ai đó thì đều nên
đồng tâm hợp lực để làm việc, đây là điều kiện tất yếu để một doanh nghiệp có thể tồn tại. Vậy, làm
thế nào để làm được điều này?
Đầu tiên, phải nhận rõ được đặc điểm tính cách của đối phương, sau đó áp dụng những nguyên tắc giao
tiếp thích hợp. Ví dụ, đối với những người kỹ tính, bạn hãy chọn lễ nghĩa, nếu áp dụng những phương
