Kết cấu của bài ứng khẩu
Có nhiều diễn giả trình bày bài phát biểu được chuẩn bị trước theo một kết cấu nhất định nhưng họ sẽ
nói mà không chuẩn bị trước khi trả lời mục Hỏi & Đáp. Nếu bài nói của bạn không có kết cấu, người
nghe có thể bị mất phương hướng. Nếu họ mất phương hướng, họ sẽ cảm thấy bực mình và không lắng
nghe nữa.
Mọi bài diễn thuyết hay đều có chung một kết cấu: mở bài, thân bài và kết luận. Bạn có thể ứng biến
tùy ý trong phạm vi 3 phần này. Mặc dù vậy, kết cấu cơ bản luôn cố định. Tuy nhiên, bài nói của bạn
là bài nói không được chuẩn bị trước, vì vậy hãy sáng tạo tuân theo cấu trúc cơ bản.
Mở bài
Mục đích chính của phần mở bài là chiếm được sự chú ý của khán giả và truyền tải một chút hơi
hướng của những điều bạn cần nói. Có rất nhiều cách để bắt đầu một bài phát biểu ứng khẩu; tuy vậy,
dưới đây là 3 phương pháp được chứng minh là hiệu quả nhất.
Bắt đầu bằng một lời tuyên bố
Bạn có thể bắt đầu bài phát biểu của mình bằng một lời tuyên bố ở địa vị của bạn hoặc bằng một lời
tuyên bố khiến mọi người phải sửng sốt. Ví dụ: "Khi tôi 9 tuổi, tôi muốn trở thành một vũ công. Khi
tôi 19 tuổi, tôi trở thành một kỹ sư lập trình mạng. Khi tôi 26 tuổi, tôi sẽ là một vũ công." Lời tuyên bố
bất thường đó sẽ khiến khán giả phải chú ý và cho họ một chút hình dung về hướng đi của bài phát
biểu.
Bắt đầu bằng cách gợi lại
Một cách vô cùng hiệu quả để bắt đầu một bài phát biểu ứng khẩu là gợi lại trải nghiệm của khán giả.
Hãy nhắc lại điều mà diễn giải trước đó đã nói, một sự kiện vừa xảy ra trong nhóm các khán giả, hoặc
đề cập tới một người nào đó mà bất cứ ai trong số các khán giả đều biết.
Việc gợi lại khiến cho khán giả cảm thấy bài nói của bạn rất riêng và đặc biệt. Mọi người cảm thấy bài
nói của bạn là dành riêng cho họ. Mỗi khi bạn gợi lại, bạn có thể nhận thấy phản ứng của khán giả.
Phương pháp này có tác động mạnh tới mỗi khán giả gần như lúc nào cũng có phản ứng.
Bắt đầu bằng một câu chuyện
Ai cũng thích được nghe kể chuyện dù là trên phim ảnh, trong các buổi truyền hình thực tế hay trong
các bài diễn thuyết. Khi được nghe một câu chuyện, bạn có thể tái hiện lại một chương trong cuộc đời
của các nhân vật trong câu chuyện. Khi bạn bắt đầu một bài phát biểu với một câu chuyện, bạn sẽ
chiếm được sự chú ý của khán giả và không chỉ giới thiệu với khán giả về bài phát biểu của bạn mà
còn về thế giới của các nhân vật trong câu chuyện của bạn.
Ví dụ: "Hai năm trước, bạn học đại học của tôi, John, gọi tôi cho và nói rằng..." hoặc "Hè năm ngoái, ở
London, tôi được mời đến dự một bữa tiệc Giáng sinh. Buổi tối hôm đó đã thay đổi hoàn toàn thái độ
của tôi đối với điệu tango của Argentina.”
Mọi người thường hỏi tôi rằng: "Andrii, đoạn mở bài và thân bài trong một bài phát biểu ứng khẩu có
khác đoạn mở bài và thân bài trong một bài phát biểu được chuẩn bị không?”
Có đấy. Bởi vì một bài ứng khẩu thường chỉ dài từ 1 - 3 phút, các thành phần của nó ngắn hơn nhiều
so với một bài phát biểu được chuẩn bị. Ví dụ, đoạn mở bài và đoạn kết luận đôi lúc có thể chỉ dài
đúng một câu. Bởi vì bạn suy nghĩ trong lúc nói và có khả năng thay đổi hướng đi của bài phát biểu
