1 8 0 • 7 THÓI QUEN TẠO GIA ĐÌNH HẠNH PHÚC
xã hội để kiếm sống. Trong bài phân tích Sự ràng buộc về thời
gian, Betsy Morris phản đối quan điểm của Hochschild cho
rằng cha mẹ dành nhiều thời gian cho công việc hơn, vì họ
thấy thoải mái hơn là chăm bẳm giải quyết những vấn đề trong
cuộc sống gia đình. Theo Besty: “Dường như các bậc cha mẹ
đang giết chết chính mình, vì họ phải bằng mọi giá giữ cho
được công việc”.
Vì phải kiếm sống hay vì những lý do khác nữa – trong đó
có lý do muốn duy trì mức sống nhất định, tỷ lệ các gia đình
có một người đi làm và một người ở nhà chăm sóc con cái đã
giảm từ 66,7% vào năm 1940 xuống còn 16,9% vào năm 1994.
Mặt khác, hiện nay có khoảng 14,6 triệu trẻ em sống trong
nghèo đói – 90% trong số đó sống trong gia đình chỉ có bố
hoặc mẹ. Sự chăm sóc của cha mẹ dành cho con cái ngày càng
ít đi, đó chính là “sự thay đổi lớn thứ hai” trong gia đình.
Cấu trúc của kinh tế thế giới đã được cơ cấu lại. Khi nhà
nước đảm nhận trách nhiệm chăm sóc người già và người nghèo
để khắc phục cuộc Đại suy thoái, mối liên kết kinh tế giữa các
thế hệ gia đình đã bị phá vỡ. Và khi ý thức kinh tế về trách
nhiệm giữa các thế hệ không còn, nó sẽ cắt đứt những sợi dây
liên kết khác từng gắn kết các thế hệ với nhau, cả về mặt xã hội
lẫn tinh thần. Trong nhiều trường hợp, “gia đình” không còn
được coi là một đại gia đình hay gia đình đa thế hệ. Nó đã thu
nhỏ về một gia đình chỉ có cha mẹ và con cái, nhưng ngay cả
như vậy thì gia đình đó vẫn có nguy cơ tan vỡ. Sự can thiệp của
nhà nước chỉ nên được xem là giải pháp đầu tiên để khắc phục
khó khăn trong gia đình, nhưng không thể là giải pháp tối ưu –
thậm chí, có những trường hợp lại gây ra nhiều hệ lụy bất ổn.
Hiện nay chúng ta đang sống trong một thế giới đề cao tự
do cá nhân và tính độc lập hơn là trách nhiệm và sự phụ thuộc
– một thế giới với những thay đổi nhanh chóng mà trong đó các
thiết bị tiện nghi (đặc biệt là ti-vi) càng tạo điều kiện cho sự
tách biệt với xã hội và giải trí cá nhân. Cuộc sống xã hội đang
