Phong độ không tự có mà cần rèn luyện tu dưỡng một cách có ý
thức trong suốt quá trình lâu dài, phong độ lý tưởng nhất được biểu
hiện một cách tự nhiên, không gượng ép giả tạo, đó mới là kết quả
của quá trình phấn đấu rèn luyện, không phải là học đòi sao chép
từ người khác.
Nếu ai đã có dịp đọc tác phẩm "Tam quốc diễn nghĩa" đều
thán phục phong độ của nhân vật Quan Vũ, với vóc dáng cao 9 thước,
bộ râu dài 2 thước (1 thước = 1/3m), mặt đẹp như tượng tạc, môi đỏ
như bôi son, mắt phượng mày tằm, tướng mạo oai phong, dáng
điệu hiên ngang, đường đường là đấng nam nhi hảo hán, một vị
tướng quân uy danh lẫy lừng. Sau này Tôn Quyền muốn lấy con
gái của Quan Vũ làm con dâu, đây là một cơ hội để củng cố thắt
chặt mối quan hệ bang giao giữa hai nước, nhưng thật tiếc là Quan
Vũ không bằng lòng là chuyện thường tình, nhưng ông đã nói với sứ
thần của Tôn Quyền một câu xúc phạm khó nghe: "Làm gì có
chuyện con cọp lại gả bán cho con chó!", câu nói không đáng thốt ra
từ cửa miệng Quan Vũ, đã đánh mất hết phong độ của người anh
hùng, gây lòng căm giận cho Tôn Quyền, cũng là điềm báo trước
thất bại sau này của Quan Vũ.
Phong độ liên quan đến tính cách của con người, còn tính cách là
sự thể hiện về khía cạnh tâm lý của thái độ và hành vi, nên hành vi
liên quan chặt chẽ với phong độ. Ví dụ người thuộc dạng tính cách
kiêu căng hợm mình, thì biểu hiện phong độ ngạo mạn làm cao, lấn
lướt người khác, người có tính cách ôn hòa dịu dàng, thì biểu hiện
phong độ tinh tế uyển chuyển, người có tính khí mạnh mẽ cương
quyết, thì biểu hiện phong độ thông thoáng rộng lượng hào phóng,
người có tính cách điềm tĩnh cẩn trọng, thì biểu hiện phong độ giản
dị chất phác, lễ phép nho nhã, người có tính cách hoạt bát lanh lợi,
thì biểu hiện phong độ lịch lãm tự nhiên, người có tính cách chặt chẽ
khắt khe, thì biểu hiện phong độ chậm chạp trù trừ, trầm lặng.
