8 TỐ CHẤT TRÍ TUỆ QUYẾT ĐỊNH CUỘC ĐỜI MỘT NGƯỜI ĐÀN ÔNG - Trang 425

(2)Triều đình Áo thống trị một phần đất Ý, năm 1859 hoàng đế Pháp
Napôlêông III giúp người Ý tiến hành chiến tranh giải phóng, và ngày 24
tháng sáu 1859, quân Pháp và Ý đánh bại quân Áo gân thị trấn Xônphêrinô.
Triều đình Áo phải kí hòa ước và cắt cho Pháp hoàng xứ Lômbacđia, rồi
Napôlêông III nhường đất ấy lại cho Ý.
(1) Xứ Calabrica ở tận cùng phía Nam bán đảo Ý, không mấy khi có tuyết
rơi.
(2) Ngày trước, ở nhiều nước ôn đới như Ý, Pháp, các trường học nông
thôn mùa đông có tục lệ học trò mỗi người mang củi đến đế đốt sưởi lóp
học.
(3) Tuyết đổ là tai nạn rất khủng khiếp thường xảy ra ở miền núi các nước
ôn đới.
(1) Rigôléttô là một người hề gù lưng, nhân vật chính trong vở nhạc kịch
nối tiếng của nhà soạn nhạc Ý vĩ đại Vecđi, nhan đề là Rigôléttô. Chủ đề
của nhạc kịch này lấy từ vở kịch Nhà vua vui chơi của thi hào Pháp Victo
Huygô, mà nhân vật hề gù tên là Toribulê, đúng tên thật của người hề nối
tiếng nhất ở triều đình nước Pháp trong thế ki XVI.
(1) Lóp số 3 tức là lóp c.
(1) Lớp số bốn tức là lóp D.
(2) Phirenze - mà các ngôn ngữ Âu châu thường phiên âm theo tiếng Pháp
là Phờlôrăngxa - là một trong những thành phố tiếng tăm lừng lẫy nhất
nước Ý, cực kì nổi tiếng vì các công trình vĩ đại về hội họa, điêu khắc và
kiến trúc từ thời Phục hưng.
(3) Lira là đơn vị tiền tệ Ý như đồng tiền của ta.
(4) Người hiền từ, dịu dàng hết sức, chẳng khác gì những hài đồng làm
thiên sứ bên cạnh Chúa Trời, trong quan niệm của đạo Thiên Chúa.
(1) Xem chú thích trang nhật kí ngày 11 tháng mười hai.
(1) Đất Ý ngày ấy bị chia làm bảy nước mà nhiều nước thuộc quyền thống
trị của triều đình Áo. Vương quốc Xacđênha là nước đầu tiên nối lên, năm
1848, chống lại Áo; triều đình Xacđênha lãnh đạo cuộc chiến tranh giải
phóng dân tộc giành độc lập và thống nhất cho toàn thế nhân dân Ý.