Danzig
Để xác định chính xác đâu là điểm kết thúc vùng ngoại ô và bắt đầu thành
phố thực sự là không thể. Toàn bộ vùng bờ vịnh Danzig trên biển Baltic từ
cửa sông Vistula đến Mũi Khel’ đều dày đặc khu dân cư mà chẳng có ranh
giới hay khoảng trống nào. Vì vậy, ba thành phố ven biển Danzig, Sopot và
Gdynsk hợp lại thành một đô thị khổng lồ nằm dọc bờ biển với chiều dài
khoảng 45km. Sở chỉ huy Sư đoàn dừng lại đóng tại khu vực ngoại ô Emaus
của Danzig. một hải cảng lớn, một căn cứ thủy quân và một pháo đài bất khả
xâm phạm bằng gạch đá với tường dày, đường hầm và công sự – đó chính là
Danzig.
Lực lượng phòng thủ Danzig được yểm trợ bằng hải pháo từ các
tàu chiến của hạm đội Đức đang đậu trong vịnh. Tuy nhiên không quân Đức
tại đây yếu và ít có khả năng gây phiền phức cho quân ta. Ngược lại, không
quân ta là bá chủ tuyệt đối vùng trời Danzig. Tại đây lần đầu tiên tôi được
thấy một cuộc oanh tạc đường không ồ ạt. Đầu tiên là các máy bay ném bom
và cường kích mặt đất IL-2 “Shturmovik” bay theo đội hình cấp sư đoàn và
quân đoàn. Khoảng 60-80 chiếc tiêm kích yểm trợ cho mỗi đợt ném bom
như vậy chống lại các máy bay tiêm kích địch.
Lúc đó khi không phải dùng điện đài để trao đổi, cánh điện đài viên thích
chuyển sang tần số của các máy bay ném bom nghe họ nói chuyện. Các chỉ
huy phi đội thông báo vị trí, hướng, mục tiêu các loại – một số tấn công tàu
Đức, số khác đánh vào bến cảng hoặc cầu tàu, số khác nữa ném bom thẳng
vào thành phố, những nơi tập trung quân địch và các mục tiêu dưới đất khác.
Trận chiến trong thành phố có nhiều khó khăn và mất mát. Quân địch được
che chở trong các tòa nhà vốn được chuẩn bị sẵn cho một cuộc phòng thủ lâu
dài. Những bức tường đá dầy của các tòa nhà trong thành phố chịu được
thậm chí cả đạn pháo lớn nhưng dù sao những phát đạn cũng đủ để khiến
quân địch chạy ra. Thay vì sử dụng các tiểu đoàn hoặc đại đội thông thường,
Sư trưởng thiết lập những nhóm xung kích đặc biệt. Mỗi nhóm gồm một
trung đội bộ binh, hai đến bốn pháo tự hành, một vài chi đội công binh và
đôi khi thêm một vài đội súng phun lửa. Chiến thuật này đã thành công trong
việc đánh chiếm từng tòa nhà, từ tầng này đến tầng kia, từ phòng này sang
