René Grousset trong sách đã dẫn cũng nhận định như vậy. Trang 145
ông nói: các nền văn minh có thể thụt lùi tạm thời và sự thụt lùi đó có thể
kéo dài hằng mấy thế kỉ, như văn hóa châu Âu đã thụt lùi trong các thế kỉ
VI, VII, VIII hơn bao giờ hết. Trang 123-124, ông bảo ngày nay chẳng
những có sự cách biệt rất xa giữa trình độ văn minh của ngườ da đen và
người da trắng, mà ngay giữa người da trắng, cũng có sự cách biệt giữa các
dân tộc Scandinavie và Thụy Sĩ – năm 1930 họ cơ hồ đã đạt tới trình độ –
và các dân tộc khác ở Âu Mĩ hồi đó vẫn còn tôn trọng những ý thức hệ sát
nhân.