BÃO TÁP CUNG ĐÌNH - Trang 191

- Lão tăng đã lánh trốn bụi trần, không màng tưởng đến cả chức quốc sư mà
các triều trước họ Lý đã ban. Lão đã quen cảnh thân khô, tâm lạnh, sương
rắn, mặt gầy; quen uống nước suối, chơi cảnh rừng, lòng nhẹ như đám mây
nổi. Lão tự biết các cảnh khoe văn đấu võ trước sau gì cũng bị đào thải, nên
lánh mình vào chốn lâm tuyền, ích chi mà phải phơi mặt ra hí trường, nhảy
múa ngông cuồng, đánh trống gõ mõ, tựu trung chẳng đi đến một kết cục
nào, chỉ làm trò cười cho thiên hạ, mất hết nhân cách một con người. Phần
lão tăng đã dứt đi một nhẽ. Còn nhà vua, sao lại tự nhiên đi bỏ cái thế nhân
chủ, tìm đến sự quê hèn của núi rừng? Chẳng hay nhà vua muốn kiếm tìm
điều chi mới lạ, muốn cầu điều chi cao quý hơn cả ngôi vua mà quá gót tới
đây?
Nghe quốc sư hỏi, và cũng là sự dãi bầy tâm huyết của Phù Vân, nhà vua
lấy làm cảm động, tự nhiên hai hàng nước mắt cứ ứa ra. Một lát sau nhà
vua mới nói được:
- Trẫm lên ngôi báu, từ khi còn là một đứa trẻ chưa ý thức được. Thế rồi hai
thân sớm vội bỏ đi. Nhờ có Trần Công2 giúp rập, việc lớn đang hình thành.
Nay đã lớn khôn, trẫm ý thức được những điều như Quốc sư đã thấy và
sớm lìa bỏ. Thử hỏi, ngôi báu mà làm chi? Quyền bính mà làm chi? Rốt cục
cũng chỉ là “vạn pháp qui không”3. Nay trẫm vào núi này chỉ cầu làm Phật,
chứ không cầu vinh hiển, hoặc một điều gì khác.
Nhà vua giấu biệt tâm trạng mình, và các sự kiện vừa xảy ra trong hoàng
cung. Thành thử quốc sư cũng không hay biết gì về chuyện riêng tư của
hoàng thượng. Phù vân tự nghĩ: “Một người dám bỏ ngôi báu mà đi. Giũ
quyền thế như vứt bỏ một chiếc áo tơi rách. Việc đó xưa nay ngoại trừ thái
tử Tất-đạt-đa4, chưa ai làm được. Quý thay tấm lòng thanh sạch của đức
vua”.
Mặc dù vậy, Phù vân vẫn nói lại với nhà vua cho minh bạch:
- Lòng bệ hạ trắng trong chẳng có gì đáng phải ngờ. Song lão tăng cũng
phải nói để bệ hạ rõ: “Trong núi vốn không có Phật” Vậy Phật ở đâu? Phật
ở ngay trong lòng ta. Nay nhà vua ở ngôi cao mà thuần mưu việc thiện, để
cứu vớt muôn dân. Lại giữ cho tâm, thân lúc nào cũng hồn nhiên vô trược,
con người luôn luôn thể nhập với vạn vật mà không bị đắm chìm trong