Liên quan đến bí ẩn thân thế Tần Thủy Hoàng, cuốn sử ký có chép, Tần
Vương Chính là do Tần Trang Tương Vương Tử Sở và Triệu Cơ sinh ra.
Nhưng lúc Lã Bất Vi mang Triệu Cơ hiến tặng cho Tử Sở, thì đã biết được
bà có mang, cũng có nghĩa là rất có khả năng Doanh Chính là đứa con riêng
của Lã Bất Vi.
Trong cuốn Hán thư nổi tiếng, sử gia thời Đông Hán Ban Cố đã gọi
Doanh Chính là con riêng của Lã Bất Vi. Câu chuyện này lưu truyền qua
dân gian và được biết đến sâu rộng cho tới ngày nay.
Theo trang mạng Qulishi, nhận định về giả thuyết ngàn năm này, các học
giả Trung Quốc hiện đại tổng kết thành 4 quan điểm chính.
Thứ nhất, đây có thể là quan niệm do những người trung thành với triều
đình 6 nước bị Tần Thủy Hoàng tiêu diệt dựng nên. Họ căm hờn vì bị mất
nước, lại phát hiện mẹ vua Tần từng là thiếp của Lã Bất Vi, nên bịa ra
chuyện này nhằm hạ thấp thanh danh của vị Hoàng đế đầu tiên. Từ đó,
những người này có cớ để tập trung lực lượng, tìm cách tạo phản.
Thứ hai, đây là chiến lược mà Lã Bất Vi đã vạch ra ngay từ đầu, mưu
tính dùng tình cảm cha con để có được sự ủng hộ của Tần Thuỷ Hoàng,
thâu tóm quyền lực về tay mình. Đó cũng là điều mà Lã Bất Vi mong muốn
nhất khi đã trở thành thương nhân giàu có.
Thứ ba, trở thành Hoàng đế đầu tiên Trung Quốc, Tần Thủy Hoàng đứng
trước sự phản kháng cũng như áp lực rất lớn, đặc biệt là tại lãnh thổ 6 nước
trước đây. Vì vậy, Lã Bất Vi lan truyền mình là cha của Tần Thủy Hoàng,
để Doanh Chính đường đường chính chính đoạt lấy giang sơn, không mang
danh nhà Tần thống nhất thiên hạ. Cái hận mất nước của các sĩ phu 6 nước
bị tiêu diệt cũng vì vậy mà tự mất đi.
Thực hư chuyện Tần Thủy Hoàng là con ruột Lã Bất Vi
- 4
Thân thế thực sự của Tần Thủy Hoàng cho đến nay vẫn là bí ẩn.
Thứ tư, đa số các tư liệu lưu trong sử sách nói Tần Thủy Hoàng là con
của Lã Bất Vi đều xuất hiện từ đời nhà Hán trở đi. Nhà Hán chính là triều
đại thay thế nhà Tần, vì vậy, các sử gia nhà Hán có nhiệm vụ phải phác họa
hình ảnh nhà Tần một cách tiêu cực nhất có thể.