Riêng ứng viên Israel lại đề nghị:
“Phải trả 5 ngàn đô la tôi mới đi, 1 ngàn đô la để cho ông, 1 ngàn đô la để cho tôi, 3
ngàn đô la còn lại dùng để mướn phi hành gia người Đức”.
Trí tuệ sáng suốt của người Do Thái trong câu chuyện cười trên đây có lẽ không
cần phải bàn bạc phân tích thêm nữa. Người Do Thái không nhất thiết phải theo
đuổi một công việc cụ thể (lái tàu không gian) và chỉ cần tính toán đến những con
số, là đã có thể hưởng được sự đãi ngộ cao hơn người đồng nghiệp phải gánh chịu
biết bao nguy hiểm trong chuyến bay đầu tiền ấy. Đó chính là một trong những
điểm đặc sắc trong phong cách kinh doanh của người Do Thái.
Điều thú vị cần nhấn mạnh là, đây không phải một câu chuyện cười được các dân
tộc khác đặt ra để châm biếm tính tham lam, tính toán của người Do Thái, mà nó là
một sản phẩm do chính người Do Thái tạo nên. Qua đó cũng có thể thấy được
quan niệm của người Do Thái về vấn đề này.
Bình tâm suy xét, trong câu chuyện cười kể trên, phi hành gia người Do Thái
không hề bóc lột đồng sự người Đức. Phi hành gia người Đức vẫn nhận được 3
ngàn đô la theo đúng nguyện vọng cho công việc lái tàu vũ trụ của mình. Còn
chuyện nhận được từ tay ai cũng chẳng có gì quan trọng hay khác biệt.
Nếu chỉ xét trên kết quả thực tế mà nói, đặt vào địa vị được “bỏ túi 1 ngàn đô la”
như trong câu chuyện trên đây, phi hành gia của bất kỳ một quốc gia nào cũng sẽ
cảm thấy hài lòng. Nhưng bất luận là trong chuyện cười hay trong thực tế cuộc
sống, họ cũng sẽ không thể đề xuất một yêu cầu như vậy, thậm chí có nghĩ cũng
không nghĩ tới, vì sự “thông minh sáng suốt quá lộ liễu” ấy chắc chắn sẽ bị phủ
định ngay trong tiềm thức: họ sẽ cảm thấy xấu hổ vì sự thông minh sáng suốt của
mình!
Tuy nhiên, thông qua câu chuyện, chúng ta hầu như không cảm giác được sự
thông minh sáng suốt “quá đáng” và ý thức xấu hổ của người Do Thái. Ngược lại,
chúng ta chỉ nhận thấy một thái độ đắc ý, một tâm trạng dương dương tự đắc vì
Công ty Trí Tuệ Media - www.trituemedia.vn