Loại câu hỏi thi tự luận là câu hỏi yêu cầu phải trả lời theo dạng mở,
tức là thí sinh tự trình bày ý kiến trong một bài làm (thường dài) để giải
quyết vấn đề mà câu hỏi tự luận nêu ra. Phương pháp tự luận từ lâu
được dùng phổ biến trong nhà trường.
Khi làm bài dạng này hãy tận dụng giấy nháp. Hãy lập dàn ý và viết
vào giấy nháp. Sắp xếp các ý: ý chính, ý phụ, ý bổ sung… Kiểm tra lại từ
ngữ trong câu hỏi để chắc chắn rằng bạn đang hiểu đúng yêu cầu. Nếu
đề yêu cầu chỉ nêu định nghĩa thì đừng dại dột mất thời gian phân tích,
chứng minh mà hãy “nêu định nghĩa” theo đúng đề. Nếu đề yêu cầu so
sánh thì đừng làm công việc chứng minh, phân tích… Hãy chú ý đến
những từ trong câu hỏi để giúp bạn đi đúng hướng.
Với dạng bài luận thì dù thế nào cũng hãy trình bày theo dạng bài
tập làm văn bạn đã học từ các cấp phổ thông, phải đầy đủ mở bài - thân
bài – kết luận. Mở bài giúp bạn giới thiệu chủ đề trình bày, thân bài
trình bày nội dung (có thể bao gồm lý thuyết nền tảng và phần dẫn
chứng lập luận), kết luận thì nói lên ý nghĩa cũng như bao quát lại một
lần nữa chủ đề vừa trình bày.
Khi bạn đang bí, hãy nghĩ về một quyển sách nào đó, nghĩ về những
cái tên nổi tiếng mà bạn biết, những địa điểm, ngày tháng năm… nó sẽ
gợi cho bạn một ý gì đó liên quan đến đề tài, thậm chí là ý tưởng để bạn
ghi điểm. Còn nếu bạn hoàn toàn “tắc tị”, không thể viết gì thì hãy nghĩ
ra một câu hỏi có liên quan đến câu hỏi, rồi viết những gì mình biết, ít
nhất bạn cũng sẽ có điểm. Có viết gì đó chắc chắn là tốt hơn là chẳng có
gì.
Khi làm bài xong
Bạn đã hoàn thành xong tất cả câu hỏi, thở phào một cái nào, ít nhất
là bạn đã giải quyết được phần “thô”. Sau đó hãy tiếp tục ba công đoạn
sau để bài thi mềm mại hơn, chính xác hơn.
102
