Thơ Đường tất cả có bao nhiêu bài?
Dưới triều nhà Thanh có một nhà nho biệt hiệu là Hoành Đường Thoái Sĩ. Ông đã biên soạn một bản
Đường Thi tam bách thủ (Ba trăm bài thơ Đường), nhưng thực tế đã thu thập được 317 bài mà phần
lớn đều là những bài nổi tiếng. Một số người không biết làm thơ, nhưng sau khi đọc cuốn sách này thì
không những hiểu được các nhà thơ lớn như Lí Bạch, Đỗ Phủ, Bạch Cư Dị, mà còn tự nhiên làm được
thơ. Vì thế trong dân gian có quan niệm cho rằng nếu học thuộc 300 bài thơ Đường thì không biết làm
thơ cũng biết ngâm.
Thật ra thơ Đường tuyệt nhiên không phải chỉ có 300 bài, nhưng cho đến nay người ta vẫn còn chưa
xác định được rõ ràng con số đích xác là bao nhiêu. Vì thơ của các nhà thơ có khi được lưu lại trong
các tập thơ của tác giả hay các tuyển tập do các người khác biên soạn. Có khi được ghi lại linh tinh
trong những cuốn sách khác làm cho rất khó tìm kiếm.
Ngày nay các nhà chuyên môn nghiên cứu về thơ Đường đã phải bỏ rất nhiều công phu mới có thể nêu
ra mấy con số dưới đây:
- Toàn Đường thi biên soạn dưới triều các hoàng đế nhà Thanh đã thu thập 49.403 bài.
- Tập Toàn Đường thi dật do người Nhật Thượng Mao Hà Thế Ninh biên soạn đã thu thập thêm 72
bài cộng thêm số vốn có từ trước tức là 49.475 bài.
Tác giả hiện đại Trần Thượng Quân biên soạn cuốn Toàn Đường Thi Bổ Biên đã thu thập thêm 6.327
bài.
Nếu như bỏ bớt những bài trùng lắp, chúng ta có thể biết rằng thơ Đường có khoảng 52.800 bài. Trong
đó thơ Lí Bạch có hơn 1.000 bài thơ, Đỗ Phủ có hơn 1.300 bài, thơ Bạch Cư Dị có hơn 3.000 bài.
Tất nhiên trên đây mới chỉ là những con số tạm thời, chưa biết chừng vài năm sau sẽ có những bài thơ
Đường mới được các nhà nghiên cứu phát hiện ra. Khi ấy các con số trên đây sẽ phải thay đổi.
KHANG BÌNH
