Bồi thẩm đoàn ở một số quốc gia phương Tây là gì?
Chúng ta xem trên ti vi nước ngoài, thường thấy rằng trong các cuộc xử án, ngồi bên cạnh quan toà là
các bồi thẩm viên. Sau khi cuộc biện luận của các luật sư hai bên đã kết thúc, quan toà còn phải chờ
các bồi thẩm viên biểu quyết, đưa ra quyết định, rồi mới tuyên bố là bị cáo có tội hay không có tội.
Quan toà xử án, tại sao quyết định do các bồi thẩm viên đưa ra? Cuối cùng thì quyền của bồi thẩm
viên lớn hơn hay quyền của quan toà lớn hơn?
Ở một số quốc gia phương Tây như nước Anh, nước Mỹ, mỗi khi xử những vụ hình sự tương đối lớn,
cần phải ca id="filepos1536521"> sự tham gia của bồi thẩm đoàn, là các dân thường. Đây là độ đã
được pháp luật quy định nhằm ngăn ngừa các trường hợp quan toà độc đoán chuyên quyền, một mình
quyết định, dẫn đến những sai lầm nghiêm trọng khi tuyên án.
Vì các bồi thẩm viên trong bồi thẩm đoàn không phải là quan chức mà chỉ là dân thường, cho nên sau
khi nghe các luật sư hai bên biện luận về vụ án, họ có thể dựa vào các điều luật mà luật sư dẫn ra
cùng với quan điểm đạo đức và lương tâm của mình quyết định bị cáo có tội hay vô tội. Còn quan toà
thì chỉ sau khi bồi thẩm đoàn đã nhất trí quyết định rằng bị cáo có tội, mới có thể dựa vào văn bản
pháp luật mà quyết định hình phạt đối với kẻ phạm tội.
Nếu bồi thẩm đoàn quyết định rằng bị cáo không có tội, thì bất luận quan toà có cách nhìn như thế nào,
ông ta cũng không có quyền phán quyết bị cáo có tội, mà chỉ còn có thể tuyên bố tha ngay tại chỗ.
Đương nhiên, nếu như bồi thẩm đoàn không thống nhất ý kiến và không đưa ra phán xử rõ ràng, thì
quan toà có quyền giải tán bồi thẩm đoàn đó, chỉ định thẩm đoàn mới và mở một phiên toà khác để xử
án, cho tới khi bồi thẩm đoàn mới đưa ra được phán quyết rõ ràng.
Ở Trung Quốc hiện nay, khi xét xử một số vụ án, cũng đã bắt đầu áp dụng chế độ bồi thẩm đoàn nhân
dân, nhưng lời phán quyết cuối cùng vẫn là do quan toà đưa ra, các bồi thẩm nhân dân có thể giúp đỡ
quan toà và có ý kiến hay kiến nghị đối với lời tuyên án.
THIỆU THÌN
