11. Ở Crưm
Ý định và những phương án chiến dịch. – Đề nghị của A. M. Va-xi-lép-
xki. – Quyết định cuối cùng. – Đi cùng C. E. Vô-rô-si-lốp – Đến tập đoàn
quân miền Duyên hải. – Căn cứ bàn đạp Kéc-tsơ. – Đàm luận với các chiến
sĩ thuỷ quân, biên bản có mười chữ ký và phản ứng của Xta-lin – Những
chàng bộ binh Cô-dắc. – Lòng dũng cảm của các đơn vị đổ bộ. – Bất ngờ
thay đổi tư lệnh tập đoàn quân. – Mang báo cáo về Đại bản doanh. – Lại đến
Crưm. – Trận chung kết ở Khéc-xô-nét.
Đầu tháng Mười 1943, bộ đội Liên Xô đã ở trên tuyến Xta-rai-a Ru-xa,
Pu-xtô-sca, U-xvi-a-tư và đã từ phía Đông tiền gần đến Vi-tép-xcơ, Oóc-sa
và Mô-ghi-li-ôp, tiến sát tới Pô-lê-xi-ê và Ki-ép. Ở xa hơn nữa, mặt trận về
cơ bản nằm theo dọc sông Đni-ép-rơ mà ở bên hữu ngạn ta đã chiếm được
một loạt căn cứ bàn đạp, và dọc theo sông Mô-lô-tsơ-nai-a.
Vấn đề đánh chiếm Crưm được đặt ra một cách hơi riêng biệt trong các kế
hoạch của Đại bản doanh chuẩn bị tiêu diệt địch ở phía Bắc Pô-lê-xi-ê, trong
khu vực Ki-ép và ở khúc ngoặt lớn của sông Đni-ép-rơ. Ph. I. Tôn-bu-khin
(phương diện quân Nam) đã điều bộ đội của mình từ phía Bắc tiến vào
những cửa ngõ tới bán đảo, và sắp phải vượt qua Pê-rê-cốp.
Còn phương diện quân Bắc Cáp-ca-dơ, dưới quyện chỉ huy của I. E. Pê-
tơ-rôp, ngày 9 tháng Mười đã hoàn thành nhiệm vụ giải phóng bán đảo Ta-
man. Những chiến hạm của Hạm đội Biển Đen và Chi hạm đội A-dôp kiểm
soát vùng biển bao quanh Crưm.
Cục tác chiến Bộ tổng tham mưu chú ý nghiên cứu những ý định và
phương án tác chiến nhằm giải phóng Crưm. Chúng ta đã ôn lại lịch sử và
kinh nghiệm đấu tranh của M. V. Phun-de chống Vran-ghen năm 1920. Có
nhiều ý kiến được đem ra trao đổi. Một số ý kiến đề nghị lúc này chưa nên
chiếm mà chỉ bao vây Crưm, bằng cách cô lập nhiều lực lượng địch ở đây,
đồng thời tách phần lớn đơn vị của ta cho đi hoạt động trên những hướng
khác. Chúng tôi gọi đùa những đồng chí có quan điểm này là “phái cô lập”.
Nếu ta hành động theo phương pháp này thì địch có thể từ Crưm uy hiếp
phía sau những phương diện quân của chúng ta đang tiến công ở bên kia
