Và người đàn ông cũng là người bám víu. Đây là điều rất kì lạ: trong
từng đôi người ta bao giờ cũng là người bám víu. Đây là kinh
nghiệm của tôi về hàng nghìn đôi. Dường như là người ta phải là
người bám víu - cả hai sẽ là vậy; cả vợ hay chồng, người ta phải là
kẻ bám víu. Bất kì ai bám víu đều khổ và người kia cũng khổ vì
người đó đã làm mất tự do của mình - và bạn không thể hạnh phúc
được với người đã đánh mất tự do của người đó.
Yêu là gặp gỡ của hai cá nhân tự do; nó không là hôn nhân. Yêu
không cần hôn nhân. Và nếu yêu biến mất - điều là có thể hơn nhiều
so với nó ở lại - điều đó không có nghĩa nó đã là không thực. Nó
càng là thực, nó sẽ càng biến mất nhanh hơn. Nó càng mãnh liệt, nó
sẽ càng biến mất nhanh hơn vì nó sẽ cho bạn cực lạc thế. Và những
đỉnh đó không thể được đạt tới mọi ngày; nó nhất định biến mất.
Nhưng con người không muốn các đỉnh vui; thay vì thế con người
muốn cuộc sống êm ả, thoải mái, thuận tiện, tư sản, điều gần như
không là sống chút nào mà chỉ là sống thực vật. Cho nên mọi người
đều sống thực vật cùng nhau - bắp cải và súp lơ cùng nhau!
Không có hôn nhân thực, Sugata, chỉ có yêu thực. Mọi hôn nhân là
không thực. Nhưng để sống tình yêu thực cần trái tim dũng cảm
thực. Điều cần là bạn phải sống từ khoảnh khắc sang khoảnh khắc
và bạn vẫn còn mở cho ngày mai - bất kì cái gì gây ngạc nhiên mà
nó đem tới là nó đem tới thôi và bạn chấp nhận chúng. Cho dù
người yêu của bạn ra đi bạn phải đủ dũng cảm để cho người đó lời
chào tạm biệt đẹp. Đẹp như bạn nói lời chào bạn phải nói lời tạm
biệt nữa, vì người đó đã cho bạn những khoảnh khắc vui vẻ tới mức
bạn phải biết ơn người đó.
Câu hỏi thứ mười một
Osho ơi, thầy nói gì về li dị?
Mahesh,
Triết gia lớn nào đó đã nói về lí dị - tôi quên mất tên triết gia này,
thực ra tôi quên mất điều ông ấy đã nói - nhưng tôi nói li dị là vô
dụng. Các bạn lấy nhau vì thiếu phán xét, các bạn li dị vì thiếu kiên
nhẫn, thế rồi các bạn lại lấy nhau vì thiếu trí nhớ.
Thực ra hôn nhân là sai. Một khi hôn nhân biến mất khỏi thế giới, li
dị sẽ biến mất theo cách riêng của nó! Tôi chống lại li dị - tôi muốn li