Bức chân dung của Serov mà họa sĩ phương Tây vẽ ra trên đây khác quá
xa với nguyên mẫu trong thực tế, và tương lai của nhân vật, tác giả cũng
tiên đoán sai. Đây chỉ là một trong số nhiều huyền thoại được đơm đặt
xung quanh hình tượng của vị Chủ tịch đầu tiên của KGB thời sau Stalin.
*
Ivan Alexandrovich Serov sinh năm 1905 ở tỉnh Vologda. Ông vào Đảng
sớm: năm 1926, khi đang học ở trường quân sự Leningrad. Trong quân đội,
đã từng là lính kỵ binh, rồi pháo binh. Năm 1935, Serov được cử đi học ở
Học viện quân sự Frunze để đào tạo thành cán bộ quân đội. Anh sĩ quan trẻ
dũng cảm cũng thích binh nghiệp. Nhưng tốt nghiệp Học viện, thì Tổng cục
chính trị không phân công anh về quân đội, mà lại cử về Bộ nội vụ. Serov
và một số người tốt nghiệp đợt ấy được cử về Bộ Nội vụ theo yêu cầu và
lời kêu gọi của Beria, lúc đó mới nhận công tác, để tăng cường lực lượng
trẻ cho Bộ Nội vụ. Serov được Beria tiếp và sau đó lập tức được phong
hàm Thiếu tá An ninh. Hàm của an ninh cao hơn hàm trong quân đội hai
bậc. Hai tháng rưỡi sau, Serov lại được phong hàm Thượng tá, có nghĩa là
trở thành Thiếu tướng, nếu trong quân đội. Công tác ở Bộ Nội vụ Serov bắt
đầu ở chức vụ cao: là Phó tổng cục trưởng Tổng cục Công an từ tháng
2/1939.
Vợ Serov rất buồn về việc chồng mặc quân phục công an thay vì theo
nghiệp quân sự mà ông rất hợp và yêu thích.
Sau khi Beria về, bắt đầu thanh lọc Bộ Nội vụ khỏi những người của
Ejov. Tháng 7/1939, Serov được cử làm Tổng cục phó Tổng cục An ninh
quốc tế và Cục trưởng Cục bí mật chính trị (một cục quan trọng phụ trách
việc đấu tranh với các phần tử chống chính quyền Xô viết).
Trước Serov, lãnh đạo cục này là B.Kobulov, một người thân cận của
Beria mới lên làm Thứ trưởng.
Ngày 2/9/1939, ngày hôm sau khi chiến tranh thế giới II nổ ra ở châu
Âu, Serov được cử làm Bộ trưởng Bộ Nội vụ Ucraina thay Uspenski chạy
trốn đã kể ở một chương trước. Tại Ucraina, số phận đã run rủi cho Serov
gần gũi với Bí thư thứ nhất Trung ương Đảng Cộng sản Ucraina kiêm Bí
thư thứ nhất Thành uỷ Kiev là Nikita Khruschov. Còn mùa xuân năm 1940,
