SỰ THÍCH NGHI
Trong khi hình thành quan điểm về tự do ý chí cơ bản và thứ cấp của bản
ngã, Hartmann đề nghị thực hiện một phân tích tâm lý tổng quát. Bên cạnh
đó, Freud nhấn mạnh đến sự hiểu biết về những trạng thái tâm lý và các
ứng xử đối với những trạng thái tâm lý như thế trong khuôn khổ phân tâm
học. “Cá tính bình thường” trong phạm vi mà nó liên quan, được định
nghĩa bằng sự phủ định như là một giải thoát cá tính khỏi khoa học nghiên
cứu bệnh lý. Hartmann cho rằng, để phân tích tâm lý tổng quát đúng nghĩa
(phân tích có thể lý giải cả những hoạt động cá tính bình thường lẫn không
bình thường) thì đừng nhấn mạnh đến vấn đề bệnh học tâm lý mà phải hiểu
rõ những ứng xử bình thường của cá nhân đó trong mối quan hệ tiếp xúc
với môi trường bên ngoài. Kết quả chủ yếu trong nghiên cứu của Hartmann
về vấn đề này là khái niệm về sự thích nghi. Sự thích nghi được xem như
một mối quan hệ giữa cơ quan con người với môi trường xung quanh, mà ở
đó cơ quan ấy tiến đến giới hạn với môi trường và “hòa hợp” với môi
trường. Một trạng thái thích nghi và quá trình thích nghi đã tạo nên sự khác
biệt ấy. Trạng thái thích nghi liên quan đến một điều kiện của sự thích nghi
đang tồn tại. Điều kiện này khá ổn định và có thể được mong đợi là sẽ tiếp
tục ổn định trong một giai đoạn nào đó. Khái niệm về tiến trình này là một
chuỗi những chức năng hoạt động để mang lại trạng thái thích nghi. Một
đứa trẻ sơ sinh chào đời trong một trạng thái thích nghi, mà ở đó những
chức năng sinh học của nó sẽ tự động điều chỉnh cho phù hợp với môi
trường ở mức độ trung bình. Môi trường khắc nghiệt và thay đổi bất thường
có thể gây ra những khó khăn tức thời cho việc thích nghi, nhưng đứa trẻ sơ
sinh bình thường trong một môi trường bình thường không cần phải bắt đầu
cuộc sống bằng một sự đấu tranh để thích nghi. Khi đứa trẻ ấy lớn lên và
bắt đầu phản ứng lại với môi trường, đặc biệt là môi trường xã hội, trạng
thái thích nghi sẽ bị phá vỡ đi một chút bởi những yêu cầu của môi trường
đang gia tăng về vận động và sự thích nghi đối với một phần trong cá nhân
đó.
