CÁC NGUYÊN TẮC CẤU TRÚC: ĐẶC ĐIỂM NỔI BẬT
Các nhân tố lấy từ một hay cả ba hình thức dữ liệu được cho ổn định, là
các xu hướng quyết định hành vi của nhân cách hay các điểm nổi bật. Nói
một cách nghiêm túc, Cattell không phải là một nhà lý luận “thuần túy” về
tính cách. Ông không dựa trên ý tưởng cho rằng hành vi được quyết định
một cách tổng quan do sự tồn tại lâu dài, các đặc điểm tình huống trái
ngược. Ông rất cẩn thận trong việc kết hợp chặt chẽ các tình huống và các
nhân tố về trạng thái như là một phần trong học thuyết của mình. Tuy
nhiên, khái niệm tổ chức chủ yếu của ông cũng là một phần những nét tính
cách mà ông đã xác định như một xu hướng phản ứng toàn diện. Khái niệm
về tính cách đã giải quyết được cả hai mặt cấu trúc và động lực hay khía
cạnh động cơ của chức năng hành vi. Nhân cách trong học thuyết của
Cattell bao gồm hầu hết những đặc điểm mang tính tổng quan. Tuy nhiên,
hành vi được sự tương tác giữa các đặc điểm và những biến số tình huống
xác định.
Bảng 11-2: Các đặc điểm nổi bật thông thường cơ bản trong dữ liệu Q và L
NHÂN
TỐ
UI
THỨ
BẬC
TÊN
KỸ
THUẬT
TÊN THÔNG
DỤNG
ĐIỂM TÍCH
CỰC
ĐIỂM TIÊU
CỰC
A
UI
(L) 1
Affectia-sizia Thân mật – dè
dặt
Dịu
dàng
khoan dung
Hòa đồng
Nồng nhiệt,
ngẫu hứng
Tin cậy
Thẳng thắn,
cởi mở
Có khả năng
thích nghi
Bế tắc
Xa lánh, lãnh
đạm
Không
tin
tưởng
Bí ẩn
Cứng
rắn,
không linh
động
B
UI
Thông minh
Sáng suốt, ngu Khả năng trí Khả năng trí
