trong đó mưu bạn là hành vi của kẻ trong nước cấu kết với giặc, tiếp
tay với giặc chống lại đất nước.
Trong lịch sử chống ngoại xâm, giữ gìn độc lập dân tộc, hoạt động
tình báo đã sớm được các triều đại quân chủ nước ta quan tâm, phát
triển không ngừng và đã là một phần không nhỏ trong lịch sử giữ nước
của dân tộc. Bên cạnh các điệp viên được cài vào hoạt động trong
hàng ngũ địch, tiến hành do thám lãnh thổ và tình hình chính trị, kinh
tế, quân sự của địch; mua chuộc, sử dụng người của địch; các đời
trước cũng đã hết sức quan tâm đến việc vô hiệu hóa hoạt động gián
điệp của địch và trừng trị chúng một cách kịp thời, thích đáng. Trước
đời Hồ, các nguyên tắc và kỹ thuật tình báo đã được tổng kết lại trong
những thư tịch quân sự mà tiêu biểu là Binh thư yếu lược của Hưng
đạo Đại vương Trần Quốc Tuấn (thế kỷ XIII).
Đến đời nhà Hồ, bên cạnh việc tiến hành do thám trên đất địch, mua
chuộc và sử dụng quân dân của địch, Hồ Quý Ly đã rất cảnh giác đối
phó với những tổ chức tình báo của nhà Minh đưa sang ta.
Tháng 10 năm Quý Mùi (1403), Hán Thương sai bắt hết các thân
thuộc của Nguyễn Toán, Từ Cá, Nguyễn Tông Đạo, Ngô Tín đem giết
đi vì số người này là những người bị hoạn mà Đại Việt đã nộp cho nhà
Minh theo yêu cầu cống nạp trước đó
. Sau đó, nhà Minh đã tuyển
dụng những người bị hoạn này làm tay sai và đưa trở về nước làm nội
quan với tư cách là sứ giả của nhà Minh. Thời gian ở sứ, họ một mặt
lo thu thập, cung cấp tin tức tình báo cho giặc mặt khác bí mật báo cho
người nhà và thân thuộc nếu có quân phương Bắc sang thì dựng cờ
vàng, ghi là thân thuộc của viên nội quan họ tên là mỗ..tất cả sẽ không
bị giết hại
.
Năm sau, 1404, sứ giả nhà Minh là Lý Kỳ sang sứ Đại Việt, đòi
được đến Tây Đô song thực chất là để dò la tin tức. Lúc ở nhà công
quán, Lý Kỳ bí mật đi điều tra, xem xét tình thế... Khi Kỳ trở về nước,
Quý Ly sợ bị tiết lộ sự tình, liền sai Phạm Lục Tài đuổi theo giết,
nhưng khi đến Lạng Sơn thì Kỳ đã vừa ra khỏi cửa ải