CẦN VƯƠNG, ĐÔNG DU
Bút Ngữ
www.dtv-ebook.com
Chương 60
Sau trận Cầu Giấy, khí thế sĩ dân các tỉnh trung châu lên mạnh. Họ
luyện võ, rèn gươm giáo, chờ lệnh đánh đuổi quân Pháp.
Đô đốc Maye, nguyên chỉ huy hạm đội Pháp ở biển Đông lên tạm thay
Rivie. Thấy tình thế khó khăn, ông có ý bỏ Nam Định và bỏ cả Hà Nội, rút
ra cố thủ Hải Phòng. Ông sợ bị mắc kẹt, nếu quân Nam từ Sơn Tây, Bắc
Ninh đánh xuống và từ trung châu đánh lên... Toàn quyền Nam Kỳ vội điện
cho Maye: "Nếu cần thì bỏ Nam Định. Phải cố giữ Hà Nội. Nam Kỳ sẽ tiếp
viện ngay 500 quân". Mặt khác, ông ta xin Chính phủ Pháp cho thêm quân
sang, đánh thẳng vào Huế để xoay chuyển tình thế Bắc Kỳ.
Đúng lúc này, Hácmăng được Chính phủ Pháp cử đến Bắc Kỳ tháo gỡ
khó khăn. Hácmăng đã từng cùng Gácnhê đánh Hà Nội cách đây mười
năm. Là một thầy thuốc nhưng ông thông thạo việc chính trị, chinh phục
thuộc địa. Ông đã từng công cán ở Lào, Xiêm, Cambốt. Nay được cử làm
Cao ủy, ông nắm cả hành chính, quân sự ở Bắc Kỳ và Trung Kỳ, việc trước
đây thuộc Toàn quyền Nam Kỳ.
Giờ đây Hácmăng gặp thuận lợi: nước Pháp đã thu xếp xong việc mắc
mớ ở mấy nước châu Phi. Chính phủ Pháp đã được Nghị viện chuẩn chi
5.500.000 quan tiền và 4.000 quân, có hạm đội yểm hộ sang Bắc Kỳ. Với
hiểu biết có sẵn và thừa hưởng kinh nghiệm của những người đi trước,
Hácmăng quyết làm nổi vai trò cao ủy của mình. Ông trả Maye trở lại hạm
đội biển Đông, rồi đón hạm đội mới từ Pháp sang do Đô đốc Đờ Cuốcbê
đứng đầu. Thiếu tướng Buê từ Pháp sang làm Tổng chỉ huy quân đội ở Bắc
