CẦN VƯƠNG, ĐÔNG DU
Bút Ngữ
www.dtv-ebook.com
Chương 159
Thống sứ Bắc Kỳ Parô đệ trình Toàn quyền Pikê, một bản lược thuật
các cuộc hành quân trấn áp phiến loạn:
- Ba binh đoàn do các quan năm Sitgie, Môngguyô, Secvie chỉ huy,
đánh các toán chống đối ở Bắc Ninh do Đội Vân cầm đầu. Bọn này vốn ở
Hải Dương, trá hàng một thời gian, lấy lại sức rồi lẩn sang Bắc Giang hoạt
động mạnh, cùng mấy bọn vốn ém tại đó.
- Hai binh đoàn do các quan năm Pơret, Becna chỉ huy đánh vùng Bảo
Đài (Bắc Giang). Quân phiến loạn dựa vào rừng núi hiểm trở, giết một số
lính Pháp và nhiều lính tập. Các quan hai Môngtơra, Bôngnaphôn, Xavi và
quan ba Nurixen tử trận. Bọn phiến loạn chết khá nhiều, căn cứ bị đốt trụi.
- Ba binh đoàn cơ động do quan sáu Gôđin chỉ huy đánh chiếm Nhã
Nam, căn cứ quân phiến loạn Đề Thám. Hai tùy viên của Gôđin thiệt mạng.
Quân Đề Thám tỏ ra đánh giỏi.
- Nhìn chung ở trung du, cùng với Bắc Giang là nơi nóng bỏng nhất,
còn có vùng sông Đà, sông Thao, nơi hoạt động của đồng bọn Nguyễn
Quang Bích. Theo nhận xét của tướng Muniê, võ quan cao nhất của chúng
ta ở đấy, thì "viên Tuần phủ cũ của tỉnh Hưng Hóa có một ảnh hưởng cực
kỳ to lớn trong lãnh hạt của ông ta...".
Toàn quyền Pikê suy xét về tình hình Bắc Kỳ. Hàm Nghi bị bắt không
ảnh hưởng tới sự hoạt động của quân phiến loạn. Bọn này tan rã, bọn khác
nổi lên. Không có văn thân, nho sĩ đứng đầu thì thợ cày, lái đò thay thế, và
không kém phần năng nổ. Quan quân Pháp phải vật lộn với những địch thủ
