Triều Nguyễn này không rõ từ vị vua nào đã quá cẩn trọng, dùng quan văn
điều khiển tướng võ. Đề phòng các tướng làm phản nhưng lại hạn chế mưu
kế của họ. Cộng sự với Viêm, Phúc thấy rõ điều đó. Phúc nài nỉ:
- Thưa Thống đốc, xin ngài cho đánh một trận vào thành Hà Nội. Lưu
Đoàn chúng tôi xin chịu trách nhiệm hoàn toàn.
Viêm cho là Phúc muốn đề cao quân mình, muốn đánh riêng để được
nổi bật, và gián tiếp làm giảm uy thế quân của Viêm. Ông cố giữ phong thái
điềm đạm và phân giải:
- Lưu Đoàn là một bộ phận của quân triều đình. Nếu đánh thắng là vẻ
vang chung, nhưng nếu tổn thất là điều bất hạnh chung. Vì vậy không thể
khinh suất.
Trước sự phân giải của Viêm, dẫu chưa có sức thuyết phục, Phúc vẫn
không biện bác. Ông đề nghị cho một bộ phận quân đóng quanh Hà Nội,
tiếp tục giữ thế bao vây, kịp thời đánh chặn khi Pháp bất thần xuất hiện.
Còn bộ phận lớn, nếu sợ ngập lụt thì tạm rút ra Hoài Đức và rút lên Sơn
Tây. Ông lại xin ra tờ bố cáo để lên án quân Pháp và chiêu dụ quân ngụy...
Viêm đồng ý.
Hôm sau, trong phố xá Hà Nội có tờ bố cáo: "Đại Nam, Sơn - Hưng -
Tuyên Đề đốc bố cáo: Trước kia quân Pháp đã gây sự, chiếm Nam Kỳ.
Năm ngoái vô cớ đánh Hà thành, binh thuyền Pháp giữ cả miền hạ du...
Cướp thành, giết quan, vơ vét kho tàng, lại nghiễm nhiên tự xưng là bảo hộ,
há không đáng xấu hổ ư?... Vĩnh Phúc này là người Trung Quốc nên vì
Trung Quốc mà che giữ biên cương. Lại là Đề đốc nước Nam nên vì nước
Nam mà tiễu trừ quân địch, đốc xuất toàn quân, khảng khái thề quyết chiến.
Những việc Pháp đã làm, thần và người đều giận, nay thua lớn (ở Cầu
Giấy) như thế, đạo trời thật rõ ràng. Nếu biết lỗi lui quân, trở lại hòa hiếu
cũ, thì Vĩnh Phúc cũng không mong gì hơn. Ví bằng còn ngang trái, thì
Vĩnh Phúc không thể cùng đội trời chung... Còn như giáo dân nước Nam ta,
