vựng hay, cách diễn đạt hay, rồi từ đó mới bắt đầu viết, áp dụng
những ý hay đã đọc được vào bài viết của mình.
Kỹ năng Speaking cũng tương tự. Từ bé chắc chắn ai cũng được
mớm từng tiếng gọi “Ba”, “Mẹ”, từng câu chào, từng lời cảm ơn, từng
cách diễn đạt đơn giản “lửa thì nóng”, “đói ăn”, “khát uống”, “đường
ngọt”, bạn nghe và bắt chước (ngoài cách này ra, không còn cách nào
khác để bạn học nói tiếng Việt). Nếu để ý bạn thì sẽ thấy, trong các
gia đình tri thức, ba mẹ dành thời gian gần gũi và dạy dỗ con cái
nhiều thì đứa bé sẽ dùng từ ngữ thưa hỏi dạ vâng đầy đủ. Còn
những bé không được ba mẹ chỉ dạy nhiều thì lời ăn tiếng nói đôi
khi có vẻ hơi cộc lốc.
Tôi đã từng thấy một cô bé khoảng 4-5 tuổi trong một gia đình
lao động ghé nhà chơi, thưa hỏi không biết mà đã biết nói bậy. Có
gì không vừa ý, khó chịu là nói bậy. Tôi không tin là bọn nhóc 4-5 tuổi
có thể hiểu được những lời bậy bạ mà chúng nói, và dùng chúng để
diễn tả sự bực bội, không hài lòng của mình. Có thể cô bé tạm thời
không hiểu câu ấy nghĩa là gì nhưng vẫn có thể sử dụng chúng chính
xác, trong những hoàn cảnh “thích hợp”. Chỉ có duy nhất một cách
giải thích là cô bé đã vô tình nghe và nhìn cảnh cãi nhau bực tức ở đâu
đó, rồi bắt chước cách sử dụng những lời nói bậy đó trong “ngữ
cảnh” tương tự.
Tóm lại cũng tương tự như Writing, khả năng Speaking sẽ đến từ
Nghe nhiều (và một phần từ Đọc).
