xni-cốp, trưởng phòng chính trị là chính ủy trung đoàn I. V. Da-cô-vô-rốt-ni
cùng nhiều cán bộ chỉ huy và cán bộ chính trị khác cũng thoát khỏi vòng
vây một cách an toàn. Một số chiến sĩ và sĩ quan trước khi trở về với đồng
đội đã phải đi bộ hàng trăm ki-lô-mét ở sau lưng địch. Một nhóm như thế
đứng đầu là chính trị viên M. t. Ta-ran đã vượt chặng đường 600 ki-lô-mét
về với đồng đội, mang theo đầy đủ vũ khí, tài liệu và huân chương. Trong
nhóm có cả nữ quân y sĩ thuộc trung đoàn bộ binh 169 là A. A. Mát-vi-en-
cô. Chị dũng cảm chịu đựng mọi nỗi khó nhọc khi hành quân không kém gì
nam giới.
Các chiến sĩ và cán bộ chỉ huy tập đoàn quân 37 – những người trực tiếp
bảo vệ Ki-ép phải chịu những thử thách nặng nề. Qua nghiên cứu những
văn kiện hồi đó và nói chuyện với những người đã từng tham gia chiến đấu,
tôi có thể theo dõi khái quát những gì đã xảy ra ở tập đoàn quân 37 sau khi
nhận được mệnh lệnh bỏ Ki-ép với một tình thế khó khăn.
Đầu trung tuần tháng Chín, những binh đoàn sườn phải của tập đoàn
quân 37 bị địch đánh vu hồi từ phía Đông – Bắc, phải giành giật từng ki-lô-
mét ở phía Bắc thị trấn Xê-mi-pôn-ca và từ phía Nam thị trấn êm đềm Ô-
xti-ô-rơ. Trong trận đánh chiếm Cô-dê-lét, sư đoàn bộ binh 41 đã hai lần
đánh bật những đơn vị phát-xít ra khỏi thị trấn. Khi địch đột nhập thị trấn
lần thứ ba thì sư đoàn trưởng Gh. N. Mi-cu-sép, người mà bạn đọc đã biết
qua những trận chiến đấu ở biên giới, đã chỉ huy đơn vị tiến lên phản kích.
Đồng chí bị hy sinh. Các đơn vị lại bị địch tập kích mạnh và, có lẽ, sẽ
không đứng vững nổi nếu sư đoàn của đại tá X. C. Pô-tê-khin từ Ki-ép
không đến kịp. Nhờ những đợt phản kích quyết liệt của hai binh đoàn, địch
đã bị kìm chân hai ngày đêm.
Nhưng đến ngày 16 tháng Chín, chiến tuyến lại bị dao động. Cánh quân
xung kích của tập đoàn quân dã chiến 6 Đức ra sức đột phá tới Ki-ép từ
phía Đông – Bắc và chiếm các bến vượt sông Đni-ép-rơ. Ban lãnh đạo bộ
tham mưu bảo vệ thành phố đề nghị tư lệnh tập đoàn quân 37 tăng cường
cho các đơn vị yểm hộ hướng quan trọng nhất này, nhưng tư lệnh cho biết
là đồng chí không còn lực lượng dự bị. Tinh thần chủ động của ban lãnh