Vui vẻ thường không được đứng chung mâm với các thứ kiểu như "nỗ lực,"
"chuyên gia," hay "trở nên giỏi nhất." Vui vẻ là cảm xúc. Nhưng yếu tố cảm xúc
đó lại rất quan trọng. Không chỉ mình bạn nên quan tâm đến sư phụ của mình;
người thầy thật sự có thể khiến cho bạn thành công cũng cần phải quan tâm đến
bạn nữa.
Judd Apatow có những người thầy tuyệt vời, nhưng một trong những lý do
tinh tế nhưng cốt tử khiến cho mọi sự thành công chính là mối liên kết cá nhân.
Ông nhận ra thầy mình cũng từng là những đứa trẻ cô độc yêu thích hài. Việc
cảm nhận được sự liên kết đó không chỉ tốt, mà còn rất thiết yếu. Hai nhà nghiên
cứu Penelope Lockwood và Ziva Kunda đã nhận ra sự khác biệt giữa việc có
hứng và mất hứng đối với một hình mẫu xuất phát từ hai thứ: mức độ liên quan
và khả năng đạt được. Khi bạn có liên quan với người mình đang dõi theo, bạn sẽ
cảm thấy rất có động lực. Và khi người đó khiến cho bạn cảm thấy bạn cũng có
thể làm được điều đó, bùm — kết quả thật sự bùng nổ.
Đó là lý do tại sao chương trình cố vấn đào tạo (mentorship program) của
công ty bạn, dù mang ý nghĩa tốt đẹp, cũng không giúp ích được mấy. Christina
Underhill đã xem xét lại nghiên cứu về các chương trình này trong 2 thập niên
qua và nhận ra một sự khác biệt nổi bật. Vâng, chương trình chính thức có tạo ra
tiến bộ nho nhỏ, nhưng kết quả thật sự lại đến từ những người thầy không chính
thức — những người bạn tự khám phá ra. Shane Snow ghi nhận, "Khi thầy trò có
điểm chung và chủ động tìm đến nhau, việc học hỏi lại vô cùng hiệu quả. Điều đó
thể hiện rõ ở mức thu nhập, khả năng thăng tiến, sự hài lòng trong công việc,
cường độ căng thẳng trong công việc cũng như sự tự tin."
Vậy chúng ta đồng ý rằng điều này là quan trọng, rằng hầu hết mọi người đã
tiếp cận sai cách, rằng mỗi người cần phải tự đi tìm người thầy cho chính mình.
Nhưng làm thế nào để tìm được đúng người?
Tiếp cận một người thầy có một chút khác biệt so với việc kết nối mạng lưới
nói chung. Bạn muốn có đệ nhất sư phụ, điều đó đồng nghĩa với việc họ sẽ rất
bận rộn. Có rất nhiều người muốn có thời gian của họ. Họ sẽ lựa chọn có cân
nhắc. Họ buộc phải như thế. Giống như Spencer Glendon, họ không thể phí phạm
thời gian. Họ có rất nhiều cơ hội nhưng vẫn chỉ có 24 giờ mỗi ngày.
Thế làm thế nào bạn có thể kiếm được một vị sư phụ cực xịn phù hợp với
mình? Tiếp theo đây là 5 nguyên tắc để làm điều đó:
Hãy là một môn đồ xứng đáng