chinh phục từ ngoài. Vì thế sản nghiệp của thành phố rất lâu vẫn còn
nguyên vẹn, dù dân thành hao hụt dần đi.
Chuyện xảy ra là vào giữa Kỷ Đệ Tam, lại một Durin đang ở ngai,
người thứ sáu mang tên đó. Thế lực của Sauron, bề tôi của Morgoth, lần
nữa lại lớn dần trên thế giới, dù Bóng Ma trong Khu Rừng đối diện Moria
vẫn còn chưa được nhận diện đích danh. Mọi thứ tà ác đều đang trở dậy.
Người Lùn thời đó đào xuống rất sâu, tìm kiếm duới lòng ngọn Barazinbar
mong có mithril, thứ bảo kim vô giá mỗi năm lại thêm khó kiếm. Vì thế họ
đã đánh thức từ giấc ngủ
một vật kinh hoàng, xưa bay đi trốn từ
Thangorodrim rồi nằm ẩn náu dưới nền móng mặt đất từ thuở Đội quân
phương Tây kéo tới: một con Balrog của Morgoth. Durin bị nó hạ sát, và tới
năm sau đến lượt Náin I con trai ông; rồi vinh quang của Moria phai nhạt,
người dân hoặc chết, hoặc chạy trốn đi xa.
Phần lớn dân cư trốn thoát đã tìm đường lên Bắc, và Thráin I con trai
Náin I đi tới Erebor, Ngọn Cô Độc, gần mái hiên Đông rừng Âm U, ở đó
bắt đầu những công trình mới và trở thành Vua dưới Gầm Núi. Ở Erebor
ông tìm thấy viên ngọc quý Arkenstone, Trái Tim Ngọn Núi. Nhưng Thorin
I con trai ông đã đi xa, lên trên Bắc tới tận Dãy Núi Xám, nơi phần lớn dân
Durin đang tụ tập; vì miền núi đó giàu khoáng sản mà lại chưa mấy thăm
dò. Nhưng vùng đất hoang tàn bên kia núi có rất nhiều rồng; sau nhiều năm
chúng đã lại mạnh lên và sinh đẻ thêm; chúng tuyên chiến với Người Lùn
và phá hoại công trình của họ. Cuối cùng Dáin I, cùng Frór con trai thứ của
ông, bị giết ngay tại cửa sảnh bởi một con lãnh long lớn.
Không lâu sau đó, phần lớn Dân Durin đã chạy khỏi Dãy Núi Xám.
Grór con trai Dáin dẫn theo một đoàn đông đảo tới Vệt Đồi Sắt; nhưng
Thrór người kế vị Dáin cùng Borin chú ruột mình và số dân còn lại trở về
Erebor. Viên Arkenstone được Thrór mang về Đại Sảnh của Thráin, khiến
ông cùng dân chúng mình ngày càng giàu có phát đạt, và họ kết tình bằng
hữu với mọi Con Người sống gần đó. Vì họ không chỉ làm ra nhiều thứ kỳ
quan tuyệt mỹ mà còn cả binh khí hay giáp trụ cực kỳ quý giá; và đường
