tình… Người vợ chính thức do triều đình cưới vua Khải Định chỉ phong bậc Đệ
Nhị Giai Phi…
Vua Khải Định vừa yên vị,đại thần Hồ Đắc Trung đã “tiến” ngay vào Nội một
người con gái.Bà họ Hồ tên là Chỉ đã từng được thân sinh gả cho vua Duy
Tân,nhưng vua Duy Tân không nhận.Cụ Hồ Đắc Trung có tiếng là người đã
bênh vực vua Duy Tân trong cuộc khởi nghĩa không thành năm 1916,nay sợ
Khải Định,người đối lập với Duy Tân nghi ngờ,nên cụ tìm cách tạo mối liên kết
tình cảm để vua tôi hiểu biết nhau,bằng việc tiến cung con gái mình.
Là con quan đại thần,được Triều đình cưới hỏi đúng nghi lễ,bà Hồ Thị Chỉ
được phong chức rất cao nhưng cũng vẫn ở vào bậc Ân Phi (Đệ Nhị Giai Phi)
Tước cao, chức trọng, danh nghĩa là vợ chính ở với vua Khải Định, nhưng thực
chất bà chẳng được tí gì về ái ân chăn gối với ông vua “bất lực”. Bà phải chấp
nhận cảnh đóng kịch làm vợ vua như thế để được hưởng phú quí danh vọng, với
ý nghĩ mình sẽ là mẹ đích thực của hoàng tử Vĩnh Thuỵ, vì bà Từ Cung tuy là
mẹ sinh, nhưng là con nhà bình dân, lại không được cưới hỏi theo nghi lễ triều
đình … Có lẽ đọc được ý nghĩ đó nơi bà Ân phi mà ngày vua Khải Định mất
(1925) đáng lẽ ông phải trăng trối trao rương hòm,chìa khoá lại cho bà, thì Khải
Định đã truyền trao cho bà Từ Cung với lời di ngôn vắn tắt : “tử quý, mẫu
vinh” (ý nói Vĩnh Thuỵ được quý trọng thì bà Từ Cung được vinh hiển). Việc
làm này làm cho Ân phi họ Hồ tức giận muốn phát điên.
Và sau đó … bà đã điên thật. Cuối cùng bà đã chết già trong một tu viện Thiên
chúa giáo.
Bà vợ thứ ba là Huệ phi Hoàng Thị Cúc sinh ra Vĩnh Thuỵ, lên ngôi lấy niên
hiệu là Bảo Đại, bà Từ Cung được vinh danh là Đoan Huy Hoàng thái hậu…
