4. Sửa mũ mấn
Có hai anh học trò, một tên Dương Thăng, một tên Lý Diệp, rủ nhau đi
thi. Trên đường thiên lý, Lý Diệp cỡi ngựa chạy sau, thấy đuôi ngựa Dương
Thăng gió thổi phất phơ đẹp lắm, bèn nói với tới rằng : « Để tôi ra cho anh
một câu đối, anh đối chơi đỡ buồn ».
- Chú ra đi, tôi đối cho.
Lý Diệp ra câu đối như vầy : « Phong xuy mã vĩ, thiên điều tuyến ».
(Gió đưa đuôi ngựa, ngàn lông mướt).
Dương Thăng ngó quanh ngó quất, bỗng thấy có bầy trâu đương đứng
ăn cỏ dưới bầu trời mưa lún phún, liền ngụ ý đối lại rằng : « Võ sái ngưu
đầu, vạn điểm sương ». (Mưa rưới đầu trâu, muôn điểm sương).
Làm được hai câu như vầy, cả hai đều mừng, vừa ý nhau lắm, chắc
phen nầy làm gì cũng đậu. Chạy được một đỗi xa, vừa tới một ngôi miếu
cũ, bỗng thấy có một ông già tóc râu bạc phơ, có vẻ tiên phong đạo cốt, đón
đầu ngựa tay cầm quạt lông, thi lễ mà rằng : « Xin hai thầy dừng ngựa lại,
già muốn nói một đôi điều ».
Hai người lật đật xuống ngựa. Ông ấy nói rằng : « Hai thầy quả bực
cao tài, chuyến nầy đi thi ắt đậu cao. Khi nãy tôi nghe và lấy làm thích thú,
một thầy ra cũng hay mà thầy đối lại cũng xứng. Mà phải chi hai thầy cho
phép tôi sửa lại đôi chữ thì là hay vô cùng. Vì theo tôi hiểu, làm sao hai
thầy dám chắc đuôi ngựa đếm một ngàn sợi lông, còn hột mưa đủ một
muôn hột ? »
Hai anh học trò kinh hãi, vái dài mà rằng : « Xin ông dạy giùm chúng
tôi ».
Ông già nói : « Theo ý già, thì như vầy. Câu ra : Phong xuy mã vĩ điều
điều tuyến. (Gió đưa đuôi ngựa lông lông mướt). Còn câu đối lại thì : Võ
sái ngưu đầu điểm điểm sương. (Mưa rưới đầu trâu điểm điểm sương) ».
