30. CHUYỆN ÔNG XA KÍNH
Ông Xa-kính là người đời Minh làm quan tới bậc Thị-lang.
Thuở ông ấy còn nhỏ đi học, tối về mắc mưa lạc đàng, thấy đèn xa xa ở
dựa chơn núi, đi tới nơi, thấy một cái chùa, bèn kêu cữa. Có một đứa tiểu
đồng chạy ra mà nói rằng : thầy dạy tôi chực ông nảy giờ. Xa-kính ngó thấy
một tấm biểng treo giữa cữa đề hai chữ Thể huyền, bước vào chùa thấy một
ông già chong đèn mà ngồi. Ông già thấy Xa-kính vào, vội vã đứng dậy
chào mầng. Ông Xa-kính xin một cây đuốc để kiếm đàng mà về. Ông già
cười nói có đuốc ở đâu giữa nầy mà phòng xin ; có lá khô nhỏ nhỏ, nhà
ngươi đốt mà sưỡi áo quần cho khô đã. Xa-kính hỏi nhỏ, tên tiểu đồng nói
tên ông già kêu là ông Tiêu-diêu, tên nó là Thiểu-cô, nghĩ là một vì quân tử
ở ẫn, mới hỏi thiệt. Ông già nói : xưa thầy Thể-huyền đi tu trong hang Tiêu-
diêu, ta cả đời chuyên nghề làm thuốc, ta thường tới lui trong núi. Sau ta
nghe có nhà ông Đàо-hoằng ở tại đó, ta nhơn đi lấy thuốc, qua đó cất am đã
lâu năm, bây giờ ý ta cũng muốn trở về. Xa-kính hơ áo rồi, bèn xin về. Ông
già dạy Thiểu-cô dắc ra một con bò, biểu Xa-kính cỡi mà về ; lại dạy một
đứa tiểu đồng đem ra một cái cọ, ông già dở ra, lấy một cái mảo thầy chùa
mà cho. Xa-kính không chịu mà rằng : chí tôi dốc lo việc nước nhà, có đâu
ông cho tôi đồ như vậy. Ông già nói : thuở trước ta cũng có chí giúp đời, sau
bỡi các người làm tướng bất tài không dùng kế ta, nước nhà phải hoạn họa ;
may ta nhờ một cái giỏ ấy mới khỏi nạn, bằng chẳng thì chẳng còn tử tế tới
ngày nay ; nhà ngươi nghe lời ta lảnh mảo ấy, ngày sau sẽ biết. Xa-kính chối
dài không lảnh, ông già thấy không lẽ ép nài, một than thở mà thôi. Xa-kính
đứng xa xa thấy trong giỏ sắp những đồ gổ cùng đồ thầy chùa, không có đồ
chi cho lạ, bèn lên lưng bò từ giã mà về. Vừa ra khỏi rừng, bò chạy như
dông, giây phút tới nhà, Xa Kính kêu người nhà thắp đèn ra mà dắc bò, con
bò liền rống lên, hóa ra cọp mà đi mất.
Sáng ngày, Xa-kính đi tìm am ông Thể-huyền, thì chẳng thấy am tự
nào. Cách ít ngày ông ấy đi ngang qua phía tây cách bốn mươi dặm, thì thấy
bên nền cũ ông Đạo-hoằng có một cái miểu cũ, mỉa mai chỗ đụt mưa ngày