65
Tích chứa điều lành
ra Chi Lộc, đều đỗ cử nhân, học vấn uyên bác.
Chi Lộc lại sinh ra Chi Đại Luân thi đỗ tiến sĩ.
1
Mười trường hợp vừa kể trên, việc làm của
mỗi người đều khác biệt, nhưng giống nhau ở
một điểm: tất cả đều là việc thiện. Tuy nhiên,
xét đến chỗ tinh yếu cặn kẽ mà nói thì việc làm
thiện còn có phân ra chân thật khác với giả
dối, ngay thẳng khác với tà vạy, tích âm đức
khác với tạo phước ở đời, đúng đắn khác với sai
lầm, lệch lạc khác với chính đáng, một phần
khác với trọn vẹn, lớn lao khác với nhỏ nhặt,
khó khăn khác với dễ dàng. Hết thảy đều nên
luận xét đến chỗ sâu xa. Nếu làm việc thiện mà
không thấu hiểu cặn kẽ đạo lý, ắt có khi tưởng
mình đang làm việc thiện mà không biết đó là
tạo nghiệp xấu. Như vậy thì khổ nhọc tâm trí
cũng chỉ là uổng phí, chẳng được ích lợi gì.
1
Chi Đại Luân thi đỗ tiến sĩ vào niên hiệu Vạn Lịch thứ
hai (1574), như vậy ông là người đồng thời và đỗ tiến sĩ
trước Viên Liễu Phàm 12 năm. Ông được bổ làm quan
trải qua nhiều chức vụ, cuối cùng là Tri huyện Phụng
Tân. Ông có để lại nhiều tác phẩm như: Thế mục lưỡng
triều biên niên sử, Chi tử dư tập, Hoa tụy từ...
