trả lãi kép về tiền lãi và tiền hoa hồng của những hối phiếu trước đó. Cách
làm này được gọi là thu góp tiền qua luân chuyển.
Tại một nước mà số lợi nhuận thông thường của tiền vốn trong các dự
án buôn bán lớn được giả định là từ 6 đến 10 phần trăm, cách làm này là
một sự đầu cơ may mắn mà số thu nhập (tiền lời) có thể không những hoàn
trả khoản chi phí lớn để vay được số tiền dùng cho các hoạt động buôn bán
mà ngoài ra còn đem lại một lợi nhuận thặng dư khá lớn cho người vạch ra
dự án. Nhiều dự án lớn đã được tiến hành trong một số năm chỉ bằng số
tiền được thu góp với chi phí lớn như vậy. Các nhà vạch dự án chắc chắn
thấy trong những giấc mộng vàng của họ ảo tưởng thu được lợi nhuận lớn
này. Khi họ tỉnh dậy, sau khi dự án đã kết thúc, hoặc khi họ không còn đủ
sức và tiền để tiếp tục các dự án của họ, tôi tin rằng rất ít người có may
mắn tìm thấy món lợi nhuận khổng lồ đó
Những hối phiếu, mà nhà buôn A ở Edinburgh ký phát cho nhà buôn
B ở London, thường được nhận thanh toán trước thời hạn tại một ngân
hàng nào đó ở Edinburgh, và những hối phiếu, mà nhà buôn B ở London ký
phát lại cho nhà buôn A ở Edinburgh, thường được nhận thanh toán trước
thời hạn tại Ngân hàng nước Anh hoặc tại một vài ngân hàng khác ở
London. Bất kể số tiền như thế nào được ứng trước dựa vào các hối phiếu
luân chuyển này, ở Edinburgh thì được ứng trước bằng hối phiếu ngân hàng
Scotland, và ở London – bằng hối phiếu Ngân hàng nước Anh hoặc hối
phiếu ngân hàng London. Mặc dù các hối phiếu được ngân hàng ứng trước
đều phải được thanh toán khi đến hạn, tuy vậy, giá trị được ứng trước theo
hối phiếu thứ nhất không bao giờ được thật sự trả lại cho ngân hàng đã ứng
trước giá trị đó, vì trước khi mỗi một hối phiếu đến hạn, thì lập tức có hối
phiếu khác được ký phát với số tiền lớn hơn số tiền ghi trong hối phiếu đến
hạn phải trả, và việc thanh toán trước thời hạn hối phiếu khác này chủ yếu
là để thanh toán hối phiếu đến hạn mà thôi. Vậy, các khoản tiền xuất khỏi
các két của nhà ngân hàng qua các hối phiếu luân chuyển, không bao giờ
được thay thế bằng khoản tiền tương đương nhập lại vào két.
