III
Ngay sau khi xuất bản tác phẩm đầu tiên này, Saint-Simon phát hiện ra
rằng ngân quỹ của mình đã hoàn toàn cạn kiệt và trong một vài năm tiếp
theo ông sống trong cảnh nghèo khổ, phải làm phiền những bạn bè và chiến
hữu cũ về những nhu cầu tiền nong, và có vẻ không từ cả việc đưa ra lời đe
doạ. Thậm chí cả sự nhờ cậy đến những người bạn cũ giờ đây đã có quyền
lực, như Comt de Ségur - grand maitre des ceremonies [Đại lễ quan - ND]
của Napoléon, cũng rốt cuộc mang lại cho ông không nhiều hơn cái vị trí
khốn khổ và thấp hèn của một người sao chép [chứng từ] trong một hiệu
cầm đồ. Sáu tháng sau thời điểm này, trong thể trạng ốm yếu, ông đã gặp
lại người hầu cũ trước đây và anh ta đã đưa Saint-Simon về nhà mình.
Trong suốt bốn năm (1806-1810) cho đến tận khi từ giã cõi đời, người gia
nhân tận tụy này đã trang trải hết những nhu cầu của ông chủ cũ, thậm chí
thanh toán cho cả chi phí in ấn các ấn phẩm tiếp theo của Saint-Simon.
Trong suốt thời kì này, dường như Saint-Simon đọc nhiều hơn trước; ít
nhất tác phẩm Introduction aux travaux scientifiques de XIX siècle [Dẫn
nhập vào các công trình khoa học của thế kỉ XIX]
lượng tài liệu khoa học khá lớn, dù rằng kiến thức trong các tài liệu khoa
học thòi kì này vẫn còn rất hời hợt và nông cạn. Đề tài vẫn như thế, nhưng
phương pháp đưa ra thay đổi đôi chút. Trước khi khoa học có thể tổ chức
xã hội, thì bản thân khoa học phải tổ chức lại chính nó
. Do đó, Hội
đồng Newton trở thành ủy ban biên tập cho một bộ sách bách khoa mới vĩ
đại, tập hợp tất cả các kiến thức: “Chúng ta phải xem xét và sắp xếp tất cả
mọi thứ theo quan điểm của chủ nghĩa duy vật”. Chủ nghĩa duy vật này
(physicism) không chỉ đơn thuần là một phương pháp khoa học chung; nó
phải là một tín ngưỡng mới, cho dù lúc đầu nó chỉ dành cho những tầng lớp
có giáo dục
. Nó phải là giai đoạn quan trọng thứ ba trong quá trình phát
