CUỘC CHIẾN TRONG PHÒNG HỌP - Trang 331

nhật."
"1\. Thuở tôi còn bé hầu như nhà nông nào cũng chứa nước trong bồn gỗ,
rồi múc ra chậu đồng. Khi khát, người ta uống nước từ chậu ấy (chú thích
của tác giả)."
"2\. Một tộc da đỏ ở Bắc Mỹ."
"3\. Một thứ lính đánh thuê chuyên cướp bóc của đế quốc Ottoman (nay là
Thổ Nhĩ Kỳ) vào thế kỷ 15, 16."
"4\. Trong bản tiếng Pháp tác giả dùng từ 'bacul' là miếng dây da thòng dưới
đuôi ngựa kéo xe. Ở đây tạm dịch là cái lỗ cho tượng hình và dễ hiểu."
"1\. Braque: một giống chó săn."
"2\. Người cộng hòa là người chống chế độ quân chủ, chứ không theo nghĩa
đảng phái như ở một số nước - chẳng hạn ở Mỹ."
"3\. Léon Gambetta (1838 - 1882): chính trị gia Pháp, chống lại đế chế thứ
hai."
"4\. Ơ-rê-ka (Eureka): 'Tôi tìm ra rồi', tương truyền Archimède đã reo lên
như thế khi phát hiện ra định luật về sức đẩy."
"5\. Archimède (287 - 212 trước CN): tương truyền rằng nhà thông thái Hy
Lạp này đã dùng thấu kính hội tụ ánh sáng mặt trời đốt chiến thuyền La Mã
(gần đây đại học Athène đã thử nghiệm bằng cách hội tụ ánh sáng phản
chiếu của nhiều tấm khiên đánh bóng và quả thật đã đốt được thuyền). Thấu
kính hay đậu lăng trong tiếng Pháp đều là lentille, nhưng Lebrac chỉ biết
một nghĩa đậu lăng!"
"6\. Giày đế gỗ, hiện vẫn còn ở một số vùng quê... nhưng là loại không
dây."
"1\. Asperges me (tiếng Latin): xin vẩy nước thánh cho con - cũng là tên bài
thánh ca được hát lên vào lúc này."
"2\. Don Juan: một nhân vật tiểu thuyết nổi tiếng trăng hoa."
"3\. Aztec: tên một bộ tộc da đỏ ở Mexico."
"4\. Bệnh Murie: tên bệnh này có lẽ do tác giả tự đặt ra - xem thêm Chương
IV, Phần III, 'Chuyện thời quá khứ oai hùng'."
"1\. Vae victis (tiếng Latin): Khốn khổ cho những kẻ chiến bại."