Chính ông cũng đã từng dùng một cái tên khác cho cái gọi là toàn cầu
hóa đó - hình như ông gọi nó là “triết lý một bên”
[265]
; có những người thì
đã từng nhắc đến “sự kết thúc của lịch sử”
[266]
. Nhưng tôi thì cho rằng nó
sẽ còn tồn tại, còn sức kháng cự. Đó là điều chắc chắn.
Ông tự hỏi mình không biết chủ nghĩa tư bản còn lại những gì.
Ông có cho rằng toàn cầu ha đang phá hủy chính chủ nghĩa tư bản
không?
Không hề có chủ nghĩa tư bản ngày nay, không hề có cạnh tranh. Thời
đại ngày nay chúng ta chỉ có các công ty độc quyền ở mọi ngõ ngách của
thế giới. Có sự cạnh tranh nhỏ giữa các nước trong sản xuất tivi, máy tính -
thậm chí ngân hàng thế giới cũng sản xuất xe hơi - nhưng chủ nghĩa tư bản
kiểu đó thì không còn tồn tại nữa rồi.
Năm trăm tập đoàn toàn cầu hiện nay chiếm tới 80% tài sản của thế
giới. Giá cả không phải do cạnh tranh quyết định, Ví dụ như thuốc chống
AIDS được bán với giá độc quyền. Mặt hàng thuốc nói chung vẫn bị lạm
dụng, bị đẩy cao để khai thác túi tiền của thế giới; Giá thuốc bán cho người
dân có khi cao hơn gấp mười lần giá thành chi phí sản xuất ra nó. Quảng
cáo mới là yếu tố quyết định cái gì được bán và cái gì không. Người không
có tiền để quảng cáo thì sẽ không thể bán được sản phẩm của mình cho dù
nó tốt đến thế nào. Sau cuộc chiến tắm máu của thế giới những năm 1940,
chúng ta tưởng sẽ có một thế giới hòa bình, khoảng cách giàu nghèo sẽ thu
hẹp lại, những nước phát triển sẽ giúp đỡ những nước chưa phát triển.
Nhưng tất cả chỉ là sự lừa dối khủng khiếp. Trật tự thế giới đang áp đặt lên
chúng ta không hề công bằng, không đáng được duy trì mà lẽ ra không nên
có nó. Thế giới này đang bị đẩy vào ngõ cụt.
Cho đến thời điểm này thì có thể nói tất cả những gì chúng ta cho
rằng chủ nghĩa tư bản dựa vào đó để tồn tại đã không còn nữa, lý thuyết tán
thành của “Người Chicago”
[267]
không hề tồn tại. Và lý thuyết cũng như
thực tế về chủ nghĩa xã hội cũng chưa được phát triển và chưa được viết ra.
