ĐẠI NAM LIỆT TRUYỆN - TẬP 1 - Trang 25

Hoàng tử thứ 3: Trân.
Lại có tên nữa là Huyền. Mẹ là Hoàng hậu Tống thị. Trân ban đầu làm
Chưởng cơ. Năm Ất Sửu (1685 Lê Chính Hòa thứ 6) Trân mất thọ 35
tuổiặng Thiếu bảo, Cương quận công. Con trai là Đà.
Hoàng tử thứ 4: Thuần.
Còn có tên khác là Hiệp. Thuần là em cùng mẹ với hoàng trưởng tử Diễn.
Ban đầu, Thuần làm Chưởng cơ. Thuần vốn có tài năng mưu lược, chư
tướng đều sợ và phục. Năm Nhâm Tý (1672, Lê Dương Đức năm đầu) mùa
hạ, chúa Trịnh đem quân 180.000 người vào lấn cướp. Bố chính trấn thủ
Nguyễn Triều Tín đem việc ấy tâu lên. Chúa bảo chư tướng rằng: "Đánh
giặc tất phải tìm Nguyên súy, nay ai làm được ?" Mọi người đều nói:
"Hoàng tử thứ 4 hùng lược hơn người có thể làm Nguyên súy được". Chúa
lấy làm phải lắm bèn cho làm nguyên súy. Bấy giờ Thuần mới 20 tuổi. Mùa
thu tháng 7, Thuần ra quân. Đến phủ Đồng Thăng thuộc Quảng Bình,
Thuần sai chia quân cắm trại đóng giữ. Lũ Nguyễn Hữu Dật đều chịu tiết
chế. Hiệu lệnh của Thuần thật nghiêm minh. Chư tướng nói với nhau rằng:
"Thực là tướng tài!" Tháng 8, quân Trịnh xâm lấn sông Gianh, đóng đồn từ
Chính Thủy đến đầu núi, đắp lũy dài từ Phú Xá đến Trấn Ninh suốt ra bờ
biển. Lại dàn hàng nghìn chiến thuyền ở cửa biển Linh Giang, thế rất dữ
dội. Thuần sai đắp pháo đài ở lũy Trấn Ninh, mộ thổ binh chia ra đóng giữ
các con đường yếu hại ở đầu nguồn để phòng bị.
Tháng 11, tướng Trịnh là Lê Hiến tiến sát đến lũy Trấn Ninh, Thuần đóng
quân ở Cừ Hà. Chư tướng chia đóng ở đồn Sa Trủy, và cửa biển Nhật Lệ để
làm thanh thế cứu ứng cho nhau. Quân Trịnh tiến đánh, không được. Chúa
Trịnh Tạc triệu tướng tá đến quở trách nghiêm khắc. Lê Hiến lại đốc quân
đến sát dưới lũy lấp hào phá lũy hết sức đánh gấp, trong một ngày lũy Trấn
Ninh suýt bị vỡ đến mấy lần. Tướng giữ lũy ấy là Trương Phúc Cương
muốn bỏ Trấn Ninh lui về đồn Mội Nại. Thuần bảo rằng: "Quân ta lui một
chút, giặc tất thừa cơ đuổi đánh chúng tống chế được nữa. Nên gắng sức cố
giữ, thế nào ta cũng đến cứu. Bèn sai người ruổi ngựa đến lũy Sa Phụ ra
lệnh cho Nguyễn Hữu Dật cứu Trấn Ninh. Còn mình thì dời quân đến giữ
Sa Phụ. Trịnh lại sai tướng là Thắng (không nhớ họ) đem 30 chiếc chiến