ĐẠI NAM LIỆT TRUYỆN - TẬP 3 - Trang 214

dâng lên. Vua hỏi rằng: Nguyễn Xuân xông pha tên đạn, trước lập công
đầu, tấn phong cho tước bá, bổ thụ Tiền quân Đô thống phủ Đô thống, lĩnh
và sung chức như trước. Ngày tháng 4, sai làm Thảo nghịch Tả tướng quân.
Xuân từ thành Nam Vang về nơi quân thứ Gia Định, đem việc vào tâu, vua
nói rằng: ngươi mới lập được công bình Xiêm, nay trao chức Thảo nghịch
chắc có thể xứng được chức vụ, phải cố gắng làm đi, sẽ thấy công ghi vào
cờ kỳ cờ thường, phúc để mãi đến con cháu đấy. Lại sai Thị vệ mang thanh
đao bằng vàng và áoụng bằng đoạn gấm có bông tròn rồng ổ ban cho. Năm
thứ 16, thăng Thự Tiền quân Đô thống phủ Chưởng phủ sự, gia hàm Thái
tử Thiếu bảo. Tháng 7 năm ấy Xuân cùng Hữu tướng quân là Phạm Hữu
Tâm, Tham tán là Hồ Văn Khuê, Trần Văn Trí, Thống đốc là Nguyễn Văn
Trọng, Khâm phái là Nguyễn Tri Phương, đốc quân hội đánh, lấy lại thành
Phiên An. Trước đây, bè lũ của giặc Khôi còn lại chiếm thành bền giữ quan
quân đã mấy năm đánh mãi không hạ được. Xuân từ khi nhận cờ tiết việt,
đốc việc binh nhung, bàn với các tướng, đặt kế đào mở đường luồn ngoằn
nghèo làm chước đánh thành. Kịp khi đại quân hội đánh, quân kỳ, chính,
cùng ra bèn hạ được thành. Cờ hổng báo tin thắng trận. Vua mừng lắm,
thưởng trước cho một cái nhẫn mạ vàng khảm ngọc kim cương, một cái bài
đeo bằng ngọc có chữ "phúc thọ".
Tháng 10, kéo quân về, sắp về đến Kinh, vua sai đại thần Trương Đăng
Quế, Nguyễn Kim Bảng đến Nam Đình trước để đón tiếp, truyền chỉ úy
đạo. Khi vào yết kiến, tuyên chỉ triệu lên điện, cho ngồi, úy lạo rằng: bọn
các người vì nước khó nhọc, lâu đến ba năm, ngày nay kéo quân hát trở về
trẫm lấy làm mừng lắm. Cho làm lễ ôm đầu gối. Thưởng cho Xuân một con
hổ mạnh bằng vàng tốt, tỏ là uy như con hổ gầm vậy. Tấn phong tước hầu,
gia hàm Thái tử Thái bảo.
Năm ấy ông bị bệnh chết. Vua vì thế nghỉ coi chầu 3 ngày. Dụ các quan ở
Nội Các rằng: Nguyễn Xuân giữ tính thuần cẩn, vẫn giữ bình thường không
đổi, chịu mệnh chuyên đi đánh làm xong được vũ công, ghi công vào cờ
kỳ, cờ thường, phong tước lâu dài, vẫn mong cùng nước cùng vui mãi mãi,
nào ngờ mắc bệnh rồi chết, rất đáng thương tiếc! Chuẩn cho thực thụ hàm
thụ, cho tên thụy là Vũ Nghị, cho thêm gấm màu, sa màu và tiền khác với