ĐẠI NAM LIỆT TRUYỆN - TẬP 3 - Trang 261

Tự Đức năm thứ 2, ông chết. Vua nghĩ đến Lương Nhàn trước có chiến
công, cũng là khó nhọc được việc, chuẩn cho thực thụ Đô thống, cấp thêm
cho gấm Trung Quốc, vải lụa và tiền, sai quan đến tế. Năm thứ 10, đưa vào
thờ ở đền Hiền Lương.
Nhàn khởi thân ở chốn hàng ngũ nhà binh, vốn làm tướng, kịp khi cõi Tây
có loạn, thường lập chiến công. Hiến tổ từng cùng đại thần bàn với các
tướng, nhân bảo Trương Đăng Quế rằng: "Hiện nay các tướng duy có
Nguyễn Lương Nhàn và Nguyễn Công Nhàn mà thôi, nếu ai cũng được như
2 người ấy cả còn lo gì, phải nghĩ đến miền Tây nữa". Được vua chọn biết
quí mến như thế đấy.
Nguyễn Trung Mậu
Hiệu là Đạm Hiên, người huyện Đông Thành tỉnh Nghệ An. Cha là Ý làm
Thông chính sứ nhà Lê. Trung Mậu đỗ Hương cống, Gia Long năm thứ 6
bổ làm Tri huyện Hoằng Hóa. Buổi đầu Minh Mệnh, đổi bổ Tri huyện Yên
Mô. Ở hai huyện lỵ ấy gần 10 năm, rồi thăng Đốc học Bình Định. Sau triệu
về bổ Viên ngoại lang bộ Hộ, thăng lên Lang trung, nhiều lần thăng đến Tả
Thị lang bộ Công, Thự Hữu Tham tri. Năm thứ 17, lấy là Tả Tham tri bộ
Lễ quyền chưởng Thượng thư, kiêm giữ ấn triện của viện Hàn Lâm, tự Thái
Thường, tự Quang Lộc. Vì có tang nên xin nghỉ về quê. Vua cho nghỉ phép,
dụ rằng: con thờ cha mẹ, cốt ở tình lễ chu chuân, không phải ở nhà lâu là
hiếu. Vả nay bộ Lễ lắm việc, ngươi nên lấy việc nước làm trọng, tức là đem
hiếu làm trung, chớ câu nệ đến 9 tháng mới hết tang làm gì? Lại nghĩ Trung
Mậu nhà nghèo, sai cấp tiền sửa việc tang. Rồi thì cướp tình thương bắt
phải ra làm việc, đổi bổ Tả Tham tri bộ Binh kiêm quản Hàn Lâm lại kiêm
viện Đô sát, thăng Thự Thượng thư bộ Hộ kiêm Thông Chính ty. Năm thứ
19, giáng xuống Hữu Tham tri bộ Công rồi Thự Thượng thư, sung Cơ Mật
viện đại thần. Thiệu Trị năm thứ 1, dâng thư dán kín trình bày thời chính 6
điều: 1) Sai khiến có thời; 2) Hoãn việc hình phạt; 3) Nhắc rõ lại lệnh cấm
để vít mầm mống kẻ gian; 4) Nghiêm phòng bị để cho dân yên ở; 5)
Khuyến khích và khen thưởng để khích lệ dân giàu; 6) Hoãn nợ riêng để
thư cho kẻ nghèo túng. Vua khen và nhận thư, thưởng cho sa lụa, bổ Thự
Thượng thư bộ Lễ sung Cơ Mật viện đại thần như cũ. Rồi Trung Mậu chết,