ĐẠI NAM LIỆT TRUYỆN - TẬP 3 - Trang 304

lớn. Đến khi Hiến Tổ Chương Hoàng Đế nối ngôi, hậu đãi bề tôi phụ chính,
chuẩn cho Quế Thự Văn Minh điện Đại học sĩ, gia hàm Thái bảo, quản lý
bộ Binh, kiêm Cơ Mật viện. Đăng Quế dâng biểu tạ. Vua phê bảo rằng: trên
nêu hết đạo, để đền bù các ơn giao phó; dưới phải hết lòng, để đáp lại di
mệnh chọn đúng. Lại cho ngồi và bảo rằng: khanh là bề tôi cố mệnh (186).
Tiên đế dặn lại để giúp trẫm. Nếu trẫm có lầm lỗi, thì khanh nên đương
cường biện bạch, công nhiên can ngăn, chớ sợ chạm phải vẩy rổng (187).
Bỗng một hôm, vua nhân bàn đến việc Trấn Tây. Đăng Quế tâu nói: bọn
thổ phỉ khởi loạn, cũng là quan địa phương xử trí không khéo, không trách
được. Chất Tri xui giục được bọn ấy. Tên Yểm phản anh, phản nước, cùng
quẩn phải về hàng, há nên cho hắn danh phận gì. Xin xét xem tên ấy về đây
làm ra thế nào, triều đình sẽ tự có xử trí. Lại một hôm vua ngự ở điện Văn
Minh, nói đến việc biên giới Hà Tiên. Đăng Quế thưa rằng: nay Trấn Tây
lui quân, thì Hà Tiên thế cô vị tất phải giữ được vô sự. Với Quảng Biên
ruộng đất tốt màu, là bức tường che của Hà Tiên. Thần trộm nghĩ cho là
không nên bỏ. Nhưng vì việc cốt yếu ngày nay, chính là phải nghĩ binh.
Còn việc ấy khó khăn trọng đại, xin để từ từ định liệu. Vua đều cho là phải.
Bấy giờ, chuẩn cho bổ dùng con cái đại thần, thì con của Đăng Quế là
Đăng Trụ còn nhỏ, cho ăn lương thất phẩm. Quế dâng sớ xin từ không nhận
lương ấy, vua không y. Kỳ đại kế năm ấy, vua cho là Đăng Quế làm việc ở
chỗ cơ yếu lâu ngày thi thố nhiều tài mưu, cẩn thận, siêng năng, cùng lòng,
cùng đức, gia thưởng cho 1 cấp trác dị; lại chuẩn cho thực thụ, kiêm sung
chức Tổng tài ở Quốc Sử Quán.
Năm thứ 2, vua đi tuần ra Bắc, Đăng Quế sung chức Ngự tiền đại thần. Đến
khi lễ ban giao xong, ngày vua trở về dụ rằng: Đăng Quế là người bề tôi
phụ tá tốt của nước, tấn phong cho tước tử, và thưởng 1 đồng kim tiền
"Phan long phụ phượng" (188) hạng nhất có dây tua rủ xuống, 30 lạng bạc;
lại thưởng thêm 1 cái nhẫn mặt bằng ngọc kim cương lớn của vua dùng.
Năm thứ 4, Đăng Quế vì có bệnh xin phép. Vua thường sai Trung sứ đến
thăm, ban cho thứ thuốc của vua dùng. Đến khi khỏi bệnh, vào tạ, vua yên
ủi hỏi chuyện hồi lâu dụ rằng: khanh tuổi tác dần cao, trẫm không muốn
phiền đến những việc nhỏ. Nếu có việc gì trọng đại, thì cùng trẫm bàn định