vụ, rồi lại đi lĩnh Bố chính sứ Quảng Bình. Sau đổi sung Hải An quân thứ
tán lý, luôn phá được giặc, thu phục được phủ thành Hải Ninh. Thăng chức
Hữu tham tri Lại bộ, và được ban "Kỷ công kim khánh". Sau đó, phụng chỉ
chuyển đi Thái Nguyên hội tiễu bọn cổ phỉ. Năm thứ 19 (1866), đổi bổ
Tuần phủ Nam Định, hộ lý Định An Tổng đốc quan phòng. Năm ấy, khi võ
công đã xong, được thưởng các hạng kim tiền song long hạng lớn nhẫn
vàng nạm thủy tinh và quạt ngọc. Chuyên trị nhậm (ở đây) 4 năm, việc
thưa, dân yêu, không phiền toái, được gia ban tấm tử kim khánh "Liêm,
Bình, Cần, Cán". Rồi ốm mất tại chức. Vua thấy Chuyên từng đi việc quân,
nhiều lần có công to hạ dụ cho truy thụ Tổng đốc và sai quan ban tế. Con là
Nghị, được ấm thụ tu soạn, đã lĩnh Quản đạo Đông Triều.
Nguyễn Mại
Nguyễn Mại, trước tên là Khắc Cần, người Yên Lạc (nay thuộc Vĩnh Phúc)
thuộc Sơn Tây, Tự Đức năm đầu (1848) đỗ tiến sĩ, bổ Hàn lâm viện Tu
soạn sung Thừa chỉ Nội các. Năm thứ 3 (1850), lĩnh Đốc học Bắc Ninh rồi
bổ Tập hiền viện Thị giảng học sĩ. Năm thứ 9 (1856) thự Quảng Bình án sát
sứ, có đại tang nghỉ việc. Khi hết tang, biện lý Lại bộ sự vụ rồi ra lĩnh án
sát sứ Nghệ An. Kế đó, cất lên chức Quang lộc tự khanh lĩnh Bố chính sứ
Quảng Bình. Năm thứ 15 (1862), bang biện tỉnh vụ Sơn Tây, vì dẹp giặc
thắng lợi nhiều lần được gia thưởng quân công kỷ lục và đổi lĩnh Bố chính
sứ Thái Nguyên. Sau đó, triệu về cho thự Hình bộ hữu tham tri, rồi thự Hà
Nội tuần phủ. Năm thứ 21 (1868), tên đầu sỏ giặc Côn họp đảng đánh
chiếm các vùng thượng du, Mại được sung Lạng Bình quân thứ tham tán
quân vụ đại thần, cầm quân tiến đánh. Mại đem tướng hiệu hạ đồn giặc ở
Tú Sơn, luôn phá được sào huyệt giặc ở Lạc Dương, Bóng Phong, rồi thừa
thế tiến áp tỉnh thành Cao Bằng, đóng quân ở đồn Phú Thứ. Sau giặc đem
toàn lực lại đánh, Mại chống đỡ không nỗi, đồn vỡ, bèn bị hại. Việc tâu lên,
cho truy thụ Tuần phủ, gia tặng Binh bộ Thượng thư và cho một người con
được ấm thụ thất phẩm văn giai. Năm thứ 31 (1878) được liệt thờ vào
