nhiều tác giả
Đại Việt Sử Ký Toàn Thư
Bản Kỷ Tục Biên Q1 (a)
Nhà Hậu Lê. Nhà Mạc (1573 - 1599)
[1a]
K ỷ N h à L ê
Phụ: Họ Mạc (Mậu Hợp 20 năm)
Thế Tông Nghị Hoàng Đế
Tên húy là Duy Đàm, con thứ năm của Anh Tông, ở ngôi 27 năm, thọ 33
tuổi.
Vua tuổi còn thơ ấu, tin dùng huân thần, nên dẹp yên được kẻ tiếm nghịch,
khôi phục được cơ nghiệp cũ, làm nên thái bình. Công trung hưng còn gì
lớn hơn thế nữa!
Vua sinh ngày tháng 11 năm Chính Trị thứ 10 [1567], được nuôi dưỡng ở
xã Quảng Thi, huyện Thụy Nguyên. Khi Anh Tông chạy ra ngoài, vua còn
thơ ấu nên không đi theo, được Tả tướng Trịnh Tùng đón về lập làm vua.
Lấy ngày sinh làm Dương Nguyên thánh tiết.
Quý Dậu, [Gia Thái] năm thứ 1 [1573], (Mạc Sùng Khang năm thứ 8; Minh
Vạn Lịch năm thứ 1). Mùa xuân, tháng giêng, ngày mồng một, Tả tướng
Trịnh Tùng và các quan văn võ cùng tôn hoàng tử lên ngôi hoàng đế, đổi
niên hiệu, đại xá, [1b] ban dụ đại cáo, đại lược nói: Ta nghe thượng đế mở
rộng công nuôi dưỡng muôn loài, tất ngay dịp xuân mà ban ân đức, vương
giả giữ gìn buổi đầu tức vị, phải ra mệnh lệnh dụ bảo thần dân. Trên dưới
hợp nhau, đồng lòng một chí. Nước nhà ta, nhân thời cơ mà mở vận, gây
dựng nước bằng lòng nhân.
Một tổ khai sáng đầu tiên, các thánh kế nối sau mãi, truyền nhau chính
thống đã hơn một trăm năm. Vừa rồi, gặp cơn vận ách, giềng mối rối tung.
May nhờ lòng người còn theo, mệnh trời còn đó. Thánh phụ hoàng thương
ta là dòng dõi nhà vua, nối cơ đồ của tông tổ, khôi phục nghiệp lớn, trải
hơn mười tám năm. Ngày 26 tháng 2, bị kẻ gian là bọn Cảnh Hấp, Đình
Ngạn gièm pha, ly gián, đến nỗi xa giá phiêu giạt ra ngoài, thần dân trong