nhiều tác giả
Đại Việt Sử Ký Toàn Thư
Bản kỷ thực lục Q1(a)
Nhà Hậu Lê (1433 - 1459)
[1a]
Triều Liệt Đại Phu Quốc Tử Giám Tư Nghiệp Kiêm Sử Quan Tu Soạn
Thần Ngô Sĩ Liên Biên Soạn
K ỷ N h à L ê
Thái Tông Văn Hoàng Đế
Tên húy là Nguyên Long, con thứ của vua Thái Tổ, ở ngôi 9 năm, băng
khi đi tuần về miền Đông, thọ 20 tuổi, táng ở Hựu Lăng. Vua thiên tư sáng
suốt, nối vận thái bình; bên trong ức chế quyền thần, bên ngoài đánh dẹp Di
Địch. Trọng đạo sùng nho, mở khoa thi chọn hiền sĩ; xử tù, xét án phần
nhiều tha thứ khoan hồng. Cũng là bậc vua tài giỏi biết nối giữ cơ đồ. Song
đam mê tửu sắc, đến nỗI thình lình băng ở bên ngoài cũng là tự mình chuốc
lấy tai họa.
Mẹ vua là Cung Từ hoàng thái hậu Phạm thị, tên húy là Trần, người hương
Quần Lai, huyện Lôi Dương, xứ Thanh Hóa. Vào năm Thái Tổ khởi nghĩa
thứ 6, Quý Mão [1423], mùa đông, tháng 11, ngày 20, sinh ra vua. Năm
Thuận Thiên thứ 1 [1423], tháng 3, phong làm Lương quận công. Năm
Thuận Thiên thứ 2, [1b] tháng giêng, ngày mồng 6, được lập làm Hoàng
thái tử. Năm thứ 6 [1433], tháng 9, ngày mồng, lên ngồi lấy năm sau làm
năm Thiệu Bình thứ 1. Đại xá thiên hạ. Lấy ngày sinh làm Kế Thiên thánh
tiết, sau đổi làm Vạn thọ thánh tiết, lấy tên hiệu là Quế Lâm độngchủ. Bấy
giờ, vua mới 11 tuổi, nhưng không phải nhờ mẫu hậu buông rèm coi việc
nước, mà mọi việc thiên hạ đều tự mình quyết định cả.
Giáp Dần, Thiệu Bình năm thứ 1 [1434], (Minh Tuyên Đức năm thứ 9).
Mùa xuân, tháng giêng, ngày mồng 1, vua dẫn các quan đến bái yết Thái
miếu, lại dẫn các quan cùng với sứ thần phương Bắc tới khách bái vọng cửa
khuyết.
Ngày mồng 4, sai Môn hạ ty hữu thị lang Nguyễn Phú (sau đổi là Nguyễn
